به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «یزد رسا» به نقل از خبرگزاری فارس، بورس تهران یکی از بحرانی‌ترین هفته‌های خود در سال ۱۴۰۴ را پشت سر گذاشت.

شاخص کل بیش از ۲۷۰ هزار واحد افت کرد و شاخص کل هم‌وزن نیز نزدیک به ۹۰ هزار واحد پایین آمد.

خروج بی‌سابقه نقدینگی حقیقی، صفوف فروش سنگین، افت گسترده ارزش سهام شرکت‌های بزرگ، و واکنش دیرهنگام سیاست‌گذار به خواست فعالان بازار، مهم‌ترین مؤلفه‌های این هفته بودند.

 با این حال، برخی داده‌ها نظیر رشد ارزش معاملات خرد و افزایش تعداد نمادهای سبز در روزهای پایانی هفته، نشان داد که بازار به مرحله تخلیه هیجان نزدیک شده؛ اما همچنان فاقد نقطه تکیه‌گاه مطمئن برای بازگشت است.
 
عملکرد شاخص‌ها؛ سقوط بی‌وقفه

در طول پنج روز معاملاتی هفته دوم تیرماه، شاخص کل بورس حدود ۲۷۰ هزار واحد کاهش یافت و از محدوده ۳ میلیون واحد به کانال ۲ میلیون و ۷۳۰ هزار واحد سقوط کرد. این ریزش معادل بیش از ۱۱ درصد افت در یک هفته بود.

شاخص کل هم‌وزن نیز بیش از ۹ درصد کاهش یافت که نشان از افت فراگیر در تمام گروه‌ها دارد، نه فقط شرکت‌های شاخص‌ساز.

افت هم‌زمان این دو شاخص به‌ویژه زمانی اهمیت می‌یابد که بدانیم بازار در هفته‌های گذشته نیز درگیر اصلاح بوده و اکنون به محدوده‌های حمایتی مهمی نزدیک شده است.
 
رفتار پول هوشمند و جریان نقدینگی در هفته‌ای که گذشت، مجموع خروج پول حقیقی از بازار به حدود ۱۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان رسید.

 این حجم خروج نقدینگی، یکی از بالاترین سطوح در ۱۸ ماه اخیر بوده و نشان‌دهنده بی‌اعتمادی شدید فعالان حقیقی نسبت به چشم‌انداز بازار است.

 با این حال، نکته قابل تأمل، رشد تعداد خریداران حقیقی در روزهای پایانی هفته بود که از حدود ۳۵ هزار نفر در ابتدای هفته به بیش از ۸۰ هزار نفر در پایان هفته افزایش یافت.

این افزایش، در کنار رشد ارزش معاملات خرد، می‌تواند نشانه‌ای اولیه از آمادگی بازار برای بازگشت تدریجی باشد.

ارزش معاملات خرد روزانه نیز از حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان در ابتدای هفته به مرز ۲۷ هزار میلیارد تومان در پایان هفته رسید؛ هرچند بخشی از این عدد ناشی از فشار فروش بوده، اما بخشی دیگر به معنای بازگشت نسبی پول به بازار تلقی می‌شود.

هنوز نمی‌توان از ورود پایدار نقدینگی سخن گفت، اما این سیگنال‌ها در کنار رشد معاملات در نمادهای کوچک‌تر می‌تواند هشدار زودهنگامی از توقف موج نزول تلقی شود.
 
صف‌های فروش سنگین، اما رو به کاهش

میانگین ارزش روزانه صف‌های فروش در این هفته بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان بود، با این حال در روز چهارشنبه (آخرین روز معاملاتی هفته) ارزش این صف‌ها حدود ۱۸ درصد کاهش یافت.

این کاهش اگرچه هنوز ناکافی است، اما وقتی هم‌زمان با رشد تعداد نمادهای مثبت رخ می‌دهد، می‌تواند به‌عنوان نشانه اولیه از افت شدت هیجان فروش تفسیر شود.

صف‌های خرید همچنان محدود به گروه‌های دارویی، غذایی و نمادهای دلاری کوچک بود و در کل قدرت تقاضا ضعیف باقی مانده است.

این عدم تعادل بین عرضه و تقاضا به معنای آن است که بازار هنوز از فاز اضطراری خارج نشده و صرفاً در حال سبک‌سازی صفوف سنگین فروش است.
 
صنایع زیان‌دیده و گروه‌های مقاوم

در میان صنایع، گروه‌های فلزات اساسی، پتروشیمی، بانک‌ها و خودرویی‌ها بیشترین فشار فروش را تجربه کردند.

علت اصلی این وضعیت، افت قیمت‌های جهانی، ابهام در نرخ خوراک، و البته نقش دولت در عدم حمایت روانی از بازار بود. در مقابل، گروه‌های کوچکی مانند دارویی، غذایی و بیمه‌ای، به دلیل وابستگی کمتر به متغیرهای کلان و چشم‌انداز سودآوری پایدار، با مقاومت نسبی روبه‌رو بودند.

با این حال، باید توجه داشت که رفتار این گروه‌ها بیشتر از جنس محافظه‌کاری سرمایه‌گذاران و پناه بردن به نمادهای نقدشونده و کم‌ریسک بود، نه خوش‌بینی بنیادین.
 
موقعیت پولی بازار؛ تصمیم دیرهنگام بانک مرکزی

در اواخر هفته، بانک مرکزی اعلام کرد که بسته‌ای حمایتی شامل تزریق ۶۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی را برای بازگرداندن ثبات به بازار سرمایه تخصیص داده است.

این تصمیم، که از سوی برخی به‌عنوان «اقدامی دیرهنگام اما مؤثر» تعبیر شد، هنوز تأثیر کامل خود را در بازار نشان نداده است.

فعال بازار بر این باورند که اگر این منابع به‌صورت هدفمند و سریع وارد صندوق تثبیت و بازارگردانی شود، می‌تواند در کاهش فشار فروش بسیار مؤثر واقع شود.

 در غیر این‌صورت، صرف اعلام تزریق پول نمی‌تواند دردی از بازار دوا کند.
 
سیگنال مثبت بانک مرکزی به بورس

مجتبی دانشی، تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: اصلاح بازار در این سطح از شدت، بیش از آن‌که ناشی از عوامل بنیادی باشد، حاصل رها شدن بازار از سوی نهاد سیاست‌گذار است.

 این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: اعتماد عمومی معامله‌گران آسیب دیده و برای بازگشت این اعتماد، فقط یک تصمیم کافی نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از اقدامات باید هم‌زمان عملیاتی شود.

وی افزود: رفتار حقوقی‌ها نیز در این هفته سئوال‌برانگیز بود. برخلاف انتظار، بسیاری از حقوقی‌ها در صف‌های فروش ایستادند یا از ایفای نقش حمایتی پرهیز کردند. این رفتار می‌تواند منجر به عمیق‌تر شدن شکاف بین بازار و سیاست‌گذار شود.

دانشی تاکید کرد: بازار اکنون به نقطه‌ای رسیده که حتی یک سیگنال مثبت می‌تواند منجر به بازگشت شد.

 تزریق ۶۰ هزار میلیارد تومانی توسط بانک مرکزی به بازار می‌تواند همین سیگنال باشد. اگر همین فضا تداوم یابد و بی‌عملی پایان یابد، فرسایش و خروج سرمایه از بازار تمام خواهد شد و بازگشت بورس سریعتر رخ خواهد داد.
 
همه منتظر بسته حمایتی بانک مرکزی

بازار سرمایه در هفته منتهی به ۹ تیر ۱۴۰۴، یکی از سخت‌ترین هفته‌های سال را تجربه کرد؛ اما در دل این بحران، نشانه‌هایی از احتمال بازگشت نیز دیده شد.

رشد ارزش معاملات خرد، افزایش تعداد خریداران حقیقی، و کاهش نسبی صفوف فروش، همه مؤلفه‌هایی‌اند که نشان می‌دهند بازار آماده واکنش مثبت است، به‌شرط آن‌که حمایت مؤثر و عملی، نه شعاری، از سوی سیاست‌گذار صورت گیرد. اکنون توپ در زمین دولت و بانک مرکزی است.

 یا بسته ۶۰ هزار میلیارد تومان به‌سرعت عملیاتی می‌شود و بازار را از لبه پرتگاه دور می‌کند، یا با تداوم سکوت و بی‌تصمیمی، شاهد تعمیق رکود و ریزش بیشتر خواهیم بود.

انتهای خبر/