محمدرضا علوی‌نیا در گفتگو با خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «یزد رسا» با اشاره به سالروز تصویب قانون کاپیتولاسیون گفت: قانون کاپیتولاسیون، که در سال ۱۳۴۳ در مجلس شورای ملی تصویب شد، به شهروندان و نظامیان آمریکایی در ایران مصونیت قضایی می‌داد؛ به این معنا که در صورت ارتکاب جرم در خاک ایران، دادگاه‌های داخلی صلاحیت رسیدگی به پرونده آن‌ها را نداشتند. این قانون از سوی بسیاری، نمادی از نفوذ و سلطه بیگانگان بر استقلال قضایی کشور تلقی شد.

وی افزود: هدف اصلی این قانون از منظر دولت وقت، تسهیل حضور مستشاران نظامی آمریکایی در ایران و جلب رضایت دولت ایالات متحده برای ادامه حمایت‌های سیاسی و نظامی بود. اما در واقع، این مصوبه یکی از بارزترین جلوه‌های نقض استقلال ملی و حقوق حاکمیتی ایران محسوب می‌شد.

این کارشناس مسائل سیاسی تأکید کرد: مخالفت با کاپیتولاسیون، یکی از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران است. این قانون با واکنش شدید امام خمینی (ره) روبه‌رو شد. ایشان در نطق معروف خود در آبان ۱۳۴۳، آن را نشانه‌ای از تحقیر ملت ایران و وابستگی مطلق به آمریکا دانستند. همین سخنرانی، که افکار عمومی را به شدت تحت تأثیر قرار داد، منجر به تبعید ایشان به ترکیه شد.

علوی‌نیا با اشاره به سرانجام این قانون گفت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، کاپیتولاسیون و کلیه معاهدات و قوانین ناقض استقلال ملی ایران لغو شد. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز، اصل نهم و اصل ۱۵۲ به صراحت بر استقلال و نفی هرگونه سلطه بیگانه تأکید دارند.

وی خاطرنشان کرد: یادآوری این رویداد تاریخی، اهمیت توجه به حفظ استقلال و عزت ملی را گوشزد می‌کند. کاپیتولاسیون نه فقط یک قانون، بلکه نماد یک دوره وابستگی و همچنین آغاز بیداری سیاسی ملت ایران بود.

انتهای خبر/