
یزدرسا بررسی میکند؛
نوسانات نشر در یزد؛ رشدهای چشمگیر کاهشهای معنادار
انتشار کتاب، نشریه و مجله در استان یزد طی سال ۱۴۰۳ با نوسانات چشمگیری همراه بود که این فراز و فرودها، هم بازتابی از ظرفیتها و چالشهای فرهنگی استان و هم زنگ هشداری برای بازنگری در سیاستهای حمایتی حوزه نشر به شمار میآید.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «یزد رسا»، کتاب و نشریات، به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای توسعه فرهنگی، نقش محوری در ارتقای سطح آگاهی عمومی، گسترش دانش و تثبیت هویت فرهنگی جوامع ایفا میکنند. بررسی روند انتشار کتاب، نشریه و مجله، از جمله شاخصهای معنادار در سنجش وضعیت فرهنگی یک منطقه به شمار میرود.
استان یزد، با پیشینهای غنی در فرهنگ، ادب و علم، همواره یکی از کانونهای مهم اندیشهورزی و تولید محتوای مکتوب در کشور بوده است. رصد و تحلیل آماری وضعیت نشر در این استان، نه تنها منعکسکننده ظرفیتهای فرهنگی و علمی آن است، بلکه میتواند به عنوان ابزاری برای ارزیابی سیاستهای فرهنگی و برنامهریزیهای آینده مورد استفاده قرار گیرد.
این گزارش به بررسی و تحلیل تعداد عناوین کتابهای منتشر شده (اعم از تألیف و ترجمه)، شمارگان آنها، تعداد عناوین و شمارگان نشریات و مجلات در چهار فصل سال ۱۴۰۳ در استان یزد میپردازد. همچنین مقایسه این آمار در هر فصل نسبت به فصل قبل، زمینهای برای شناخت روند رشد یا افول شاخصهای نشر در استان فراهم میسازد. این نماگرها، به عنوان بخشی از شاخصهای توسعه فرهنگی، میتوانند راهگشای سیاستگذاریهای فرهنگی در سطح استانی و ملی باشند.
بهارِ داغِ کتاب در یزد؛ رشد ۱۳۱ درصدی انتشار عناوین
براساس آمار رسمی، نخستین فصل سال ۱۴۰3 با انتشار 134 عنوان کتاب و با 93 هزار نسخه در استان یزد گذشت که تعداد عناوین کتاب نسبت به فصل زمستان 1402، 131 درصد رشد و نسبت به فصل مشابه 1402، 0/7 درصد کاهش داشته و تعداد شمارگان کتابهای منتشر شده نیز در فصل بهار 1403، نسبت به فصل قبل از آن 105 درصد رشد و نسبت به فصل مشابه سال 1402 تقریباً 13 درصد کاهش داشته است.
در نخستین فصل 1403 همچنین 119 عنوان کتاب در استان یزد تألیف شده که نسبت به زمستان 1402 بیش از 120 درصد رشد و نسبت به فصل بهار 1402، کمتر از 8 درصد کاهش داشته است.
تعداد عناوین کتابهای ترجمه شده استان یزد نیز در بهار سال گذشته، 15 عنوان بوده است که رشد 275 درصدی را نسبت به زمستان سال 1402 و رشد 150 درصدی را نسبت به بهار 1402 نشان میدهد.
در بهار سال گذشته همچنین 38 عنوان نشریه با 341 هزار و 700 نسخه در استان یزد منتشر شده که با وجود رشد تقریبا 6 درصدی در تعداد عناوین نسبت به زمستان 1402، در تعداد شمارگان نشریات منتشر شده بیش از 51 درصد کاهش داشته است.
در همین مدت 39 عنوان مجله در 14 هزار و 200 نسخه در استان یزد منتشر شده که هم از نظر تعداد عناوین و هم تعداد نسخه نسبت به زمستان سال 1402، کاهش را تجربه کردهاند.
در تابستان سال 1403 نیز 78 عنوان کتاب در استان یزد منتشر شده که با کاهش تقریباً 42 درصدی نسبت به فصل بهار همان سال و کاهش 5 درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن یعنی فروردین 1402 مواجه بوده است.
نشریات در اوج، کتابها در سراشیبی؛ تابستان عجیب یزد
تعداد نسخههای کتابهای منتشر شده در استان یزد در فصل تابستان سال گذشته نیز 63 هزار و 700 نسخه بوده که با کاهش بیش از 31 درصدی نسبت به فصل بهار و کاهش بیش از 10 درصدی نسبت فصل مشابه سال قبل یعنی تابستان سال 1402 همراه بوده است.
همچنین در این مدت 70 عنوان کتاب تألیفی و 8 هشت عنوان کتاب ترجمه شده به بازار کتاب استان یزد عرضه شدند که در هر دو زمینه بیش از 40 درصد نسبت به فصل بهار سال 1403 کاهش مشاهده میشود.
تعداد عناوین نشریات منتشر شده نیز در فصل تابستان 1403، 40 عنوان بوده که نسبت به فصل قبل از آن بیش از 5 درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن یعنی تابستان 1402، رشد 11 درصدی داشته است، این تعداد عناوین در 485 هزار و 900 نسخه به چاپ رسیده است که نسبت به فصل قبل از آن، 42 درصد رشد و نسبت به فصل مشابه 1402، کاهش بیش از 27 درصدی را تجربه کرده است.
تعداد مجلات به چاپ رسیده در استان یزد در این مدت نیز 40 عنوان در 25 هزار و 200 نسخه بوده است که از نظر تعداد نسخه رشد 77 درصدی را نسبت به بهار و رشد بیش از 115 درصدی را نسبت به فصل تابستان سال 1402 تجربه کرده است.
مجلات یزد در پاییز ۱۴۰۳؛ کاهش نسخه، جهش سالانه
سومین فصل سال 1403 نیز با انتشار 87 عنوان کتاب و با 70 هزار و 700 نسخه در استان یزد گذشت که تعداد عناوین کتاب نسبت به فصل تابستان 1403، بیش از 11 درصد رشد و نسبت به فصل مشابه 1402، 18 درصد کاهش داشته و تعداد شمارگان کتابهای منتشر شده نیز در فصل پاییز 1403، نسبت به فصل قبل از آن 11 درصد رشد و نسبت به فصل مشابه سال 1402 تقریباً 12 درصد کاهش داشته است.
در پاییز 1403 همچنین 40 عنوان نشریه با 389 هزار و 900 نسخه در استان یزد منتشر شده که با وجود رشد تقریباً 11 درصدی در تعداد عناوین نسبت به پاییز 1402، در تعداد شمارگان نشریات منتشر شده نزدیک 20 درصد کاهش نسبت به تابستان همان سال و نزدیک 4 درصد کاهش نسبت به فصل مشابه سال قبل یعنی پاییز 1402 داشته است.
در همین مدت 40 عنوان مجله در 20 هزار و 200 نسخه در استان یزد منتشر شده که از نظر تعداد تعداد نسخه نسبت به تابستان 1403، تقریباً 20 درصد کاهش داشته اما نسبت به پاییز 1402، رشد 124 درصدی را تجربه کردهاند.
زمستان نشریات یزد؛ جهش ۳۱ درصدی عناوین، سقوط ۴۸ درصدی شمارگان
در زمستان سال گذشته نیز 98 عنوان کتاب در استان یزد منتشر شده که با رشد تقریباً 13 درصدی نسبت به فصل پاییز همین سال و رشد 69 درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن یعنی زمستان 1402 مواجه بوده است.
تعداد نسخههای کتابهای منتشر شده در استان یزد در فصل زمستان سال گذشته نیز 66 هزار و 700 نسخه بوده که با کاهش تقریباً 6 درصدی نسبت به فصل قبل از آن و رشد بیش از 47 درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل یعنی زمستان سال 1402 همراه بوده است.
تعداد عناوین نشریات منتشر شده نیز در فصل زمستان 1403، 47 عنوان بوده که نسبت به فصل قبل از آن بیش از 17 درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن یعنی زمستان 1402، رشد تقریبا 31 درصدی داشته است، این تعداد عناوین در 369 هزار و 300 نسخه به چاپ رسیده است که نسبت به فصل پاییز 1403، بیش از 5 درصد رشد و نسبت به فصل مشابه در 1402، کاهش تقریباً 48 درصدی را تجربه کرده است.
تعداد مجلات به چاپ رسیده در استان یزد نیز در زمستان گذشته، 40 عنوان در 22 هزار و 200 نسخه بوده است که از نظر تعداد نسخه رشد تقریباً 10 درصدی را نسبت به پاییز 1403 و رشد تقریباً 55 درصدی را نسبت به فصل زمستان سال 1402 تجربه کرده است.
آمارهای نشر استان یزد در سال ۱۴۰۳، تصویری از فراز و فرودهای فرهنگی این منطقه را به نمایش میگذارد. رشد قابلتوجه در فصل بهار، بهویژه در حوزه تألیف و ترجمه، نشان از پویایی بالقوهی جامعه فرهنگی دارد؛ اما کاهش چشمگیر در تابستان و نوسانات سایر فصلها، بر لزوم سیاستگذاری منسجم، حمایت هدفمند از نشر و تقویت زیرساختهای تولید و توزیع محتوای مکتوب تأکید دارد. استمرار رصد دادهمحور، میتواند راهگشای تصمیمگیریهای فرهنگی و تقویت جایگاه یزد در نقشه نشر کشور باشد.
انتهای خبر/
درباره نویسنده
لینک کوتاه خبر
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!