فرهنگ عاشورا ستون اصلی مقاومت ملت ایران در جنگ ۱۲ روزه

یزدرسا: در جریان دفاع مقدس ۱۲ روزه، شاهد شکل‌گیری انسجامی بی‌سابقه در میان مردم ایران بودیم. از نظر شما، این همبستگی چقدر متأثر از فرهنگ عاشورا و آموزه‌های حسینی است؟

نجیمی: فرهنگ عاشورا، به‌عنوان یکی از غنی‌ترین میراث‌های فرهنگی و معنوی ملت ایران، همواره الهام‌بخش پایداری، ایستادگی و فداکاری بوده است. در جریان جنگ ۱۲ روزه، ملت ایران بار دیگر نشان داد که آموزه‌های حسینی نه یک عنصر نمادین، بلکه سرمایه‌ای زنده و راهبردی در مواجهه با بحران‌های بزرگ است. پس از شهادت جمعی از فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای کشور، به‌جای فروپاشی یا سستی، جامعه ما به‌طرزی شگفت‌انگیز با یکدیگر متحد شد. این انسجام بی‌نظیر، به‌خصوص در شبکه‌های مردمی، فضای مجازی، محافل دینی و فرهنگی، به‌خوبی قابل مشاهده بود.

همان‌گونه که یاران امام حسین (ع) در سخت‌ترین شرایط در کربلا دست از همراهی نکشیدند، ملت ایران نیز در مواجهه با جنگ ترکیبی صهیونیستی-آمریکایی، با همان روحیه استقامت عاشورایی، در برابر دشمن صف‌آرایی کرد. فرهنگ عاشورا تاب‌آوری اجتماعی ملت ما را نه فقط در میدان جنگ، بلکه در لایه‌های عمیق روانی، فرهنگی و سیاسی تقویت کرد و اجازه نداد پروژه اختلال اجتماعی دشمن به نتیجه برسد. در واقع، همبستگی شکل‌گرفته در این جنگ، یک ترجمه معاصر از وحدت کربلا بود.

هیهات منا الذله، فقط یک شعار نیست؛ این روح مقاومت ماست

یزدرسا: شعار «هیهات منا الذله» چگونه به عنوان راهبرد عملی جمهوری اسلامی در این جنگ نمود پیدا کرد؟ چه کارکردی در تقویت روح جمعی و وحدت ملی داشت؟

نجیمی: شعار «هیهات منا الذله» اگرچه ریشه در قرن‌ها پیش دارد، اما در این جنگ ۱۲ روزه به یک راهبرد کاملاً عملیاتی و زنده تبدیل شد. رژیم صهیونیستی با تکیه بر اصل غافلگیری، طراحی پیچیده جنگ روانی و ترور فرماندهان و دانشمندان کلیدی، تصور می‌کرد که با زدن ضربه اول می‌تواند جمهوری اسلامی را مجبور به پذیرش شرایط تحمیلی کند. اما واقعیت چیز دیگری رقم خورد؛ واکنش سریع ایران، جایگزینی فرماندهان، عملیات «وعده صادق ۳»، و پرتاب صدها موشک و پهپاد به عمق سرزمین‌های اشغالی، نشان داد که ملت ایران هرگز زیر بار ذلت نخواهد رفت.

این شعار نه فقط در میدان نظامی، بلکه در فضای فرهنگی، اجتماعی و رسانه‌ای نیز کارکرد داشت. مردم ایران در عوض اضطراب، احساس خشم مشروع و انگیزه دفاعی پیدا کردند و این روحیه به شکل گسترده در شبکه‌های اجتماعی و تجمعات مردمی بروز یافت. شعار «هیهات منا الذله» نه‌تنها اراده‌ای برای مقاومت بود، بلکه عنصر محرک وحدت ملی شد و اجازه نداد اختلافات سیاسی و جناحی، خللی در تصمیم‌گیری و انسجام اجتماعی ایجاد کند.

تحسین آزادی‌خواهان جهان از مقاومت ایران

یزدرسا: همان‌گونه که امام حسین (ع) محور وحدت آزادگان جهان است، امروز نیز مقاومت ملت ایران مورد تحسین آزادی‌خواهان دنیاست. این موضوع را چگونه می‌توان تبیین کرد؟

نجیمی: مقاومت ملت ایران امروز بازتابی از همان قیامی است که امام حسین (ع) برای دفاع از کرامت انسان و مبارزه با ظلم برپا کرد. جهان امروز، بیش از هر زمان دیگری شاهد ظلم ساختاری در اشکال مختلف است؛ از سلطه رسانه‌ای و اقتصادی گرفته تا حملات نظامی و تحریم‌های بی‌رحمانه. در چنین شرایطی، ایران به‌عنوان کشوری که ایستادگی در برابر سلطه‌طلبی غربی و صهیونیستی را در دستور کار خود قرار داده، نماد مقاومت در نگاه ملت‌های آزاده جهان تلقی می‌شود.

تحسین ایران، به دلیل صرف قدرت نظامی نیست؛ بلکه به دلیل اصالت آرمان، صداقت در ایستادگی، و ایمان به راهی است که در دل آن، کرامت انسانی نه‌فقط برای ایرانیان، بلکه برای همه مظلومان عالم مطالبه می‌شود. همان‌طور که کربلا جغرافیا نمی‌شناخت، امروز هم مقاومت ایران مرز نمی‌شناسد. از آمریکای لاتین تا یمن و لبنان، از نیجریه تا کشمیر، مردم آزادی‌خواه، ایستادگی ایران را نه‌تنها حمایت می‌کنند بلکه آن را به‌عنوان الگوی بومی خود برگزیده‌اند.

علمای دین و سرداران شهید، عاشق‌ترین وطن‌دوستان تاریخ ایران‌اند

یزدرسا: در شرایطی که برخی تلاش دارند دین‌داران را از مفاهیم ملی دور نشان دهند، چگونه می‌توان اثبات کرد که وطن‌دوست‌ترین چهره‌های ایران، همان علما و سردارانی هستند که جان خود را فدای وطن کرده‌اند؟

نجیمی: این گزاره که دینداران از مسائل ملی دور هستند، بیشتر ساخته و پرداخته اتاق‌های عملیات روانی دشمن است. در واقع، تاریخ معاصر ایران نشان می‌دهد که وفادارترین و وطن‌دوست‌ترین افراد، همان کسانی بوده‌اند که همزمان پرچم دین و وطن را برافراشته نگه‌داشتند.

علمایی چون امام خمینی (ره)، شهید مطهری، شهید بهشتی، و امروز سردارانی چون شهید سلیمانی، شهید همدانی و شهدای اخیر جنگ ۱۲ روزه از جمله سرداران نظامی ما، همگی در زمره عاشقان وطن و دین بودند.

بزرگ‌ترین سند برای وطن‌دوستی این افراد، نه شعار بلکه جان‌فشانی‌شان است. آن‌ها امنیت ملی را نه با زبان، بلکه با جان خود تأمین کرده‌اند. در مواجهه با این ادعاهای جعلی، راه‌حل اساسی روایت دقیق و مستند از زندگی و اندیشه این شخصیت‌هاست. رسانه‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و فضای مجازی باید بازتاب‌دهنده این حقیقت باشند که دینداری و ایران‌دوستی، دو بال پرواز این ملت‌اند.

شهادت، زبان فطری نسل جوان است اگر درست روایت شود

یزدرسا: به نظر شما چه پیامی در شهادت علمای دینی و سرداران نظامی برای نسل جوان وجود دارد و چطور می‌توان این پیام را با زبان امروزی منتقل کرد؟

نجیمی: شهادت علمای دینی و سرداران نظامی، حامل پیام روشنی برای نسل جوان است: مسئولیت‌پذیری، ایستادگی در برابر ظلم، و زندگی با معنا. جوان امروز نیازمند الگوهایی است که بتواند با آن‌ها ارتباط برقرار کند؛ کسانی که مانند خودش زندگی کرده‌اند، دغدغه داشته‌اند و با ایمان و عمل، راهی متفاوت رفته‌اند. شهدای جنگ ۱۲ روزه چنین چهره‌هایی هستند. برخی‌شان در حوزه فناوری بودند، برخی در میدان جنگ نرم، و برخی هم در خط مقدم نبرد نظامی.

برای انتقال پیام این شهدا، باید از ابزارهای نوین استفاده کرد: پادکست‌ها، روایت‌های کوتاه تصویری، موشن‌گرافی، رمان‌های واقعی، فیلم‌های مستند و سریال‌هایی که زندگی آنان را بازتاب دهند. باید به‌ جای گفتن اینکه «شهید خوب بود»، بگوییم چگونه خوب زیست. باید روایت کرد که شهید، صرفاً در میدان نبرد نیست، بلکه در میدان مسئولیت‌پذیری اجتماعی و اخلاقی هم حضور دارد. جوان امروز با الگوی واقعی قهرمان ارتباط برقرار می‌کند نه با شعار و تعارف.

 پاسخ فرهنگی به پروژه تجزیه‌سازی دشمن بود

یزرسا: رهبر معظم انقلاب همواره بر وحدت امت و ملت تأکید دارند. با توجه به درخواست ایشان برای خواندن نوحه «ای ایران ایران...» با خوانش حسینی در شب عاشورا این اقدام چگونه  به پروژه دشمن در ایجاد شکاف امت- ملت ضربه وارد کرد؟

نجیمی: درخواست رهبر انقلاب برای خواندن نوحه «ای ایران ایران...» با لحنی حسینی، حرکتی کاملاً حساب‌شده و عمیق بود. دشمنان تلاش می‌کنند تا با ساخت دوگانه‌های کاذب مانند «ملت‌گرایی در برابر دین‌باوری»، پیوندهای اصیل اجتماعی را از هم بگسلند. این حرکت، نماد تلفیق هویت ملی و هویت دینی بود؛ یعنی همان چیزی که ساخت تمدنی ایران اسلامی را ممکن می‌سازد.

اجرای این نوحه در شب عاشورا، وقتی که دل‌ها با مظلومیت و عظمت کربلا عجین است، عملاً پیام وحدت را در عمیق‌ترین سطح عاطفی و معنوی به ملت منتقل کرد. این کار، پروژه دشمن را نه‌ فقط در سطح سیاسی بلکه در سطح روانی و فرهنگی نیز خنثی ساخت. همان‌طور که امام حسین (ع) برای نجات امت قیام کرد، امروز نیز ایران با حفظ عزت ملت خود، حامی امت اسلامی است. این وحدت امت و ملت، رمز پیروزی ماست.

جنگ ۱۲ روزه باید روایت شود

یزدرسا: با توجه به اهمیت روایت‌گری در فرهنگ عاشورا و اربعین، چرا باید روایت دفاع مقدس ۱۲ روزه و رشادت‌های ملت ایران را در رسانه‌های دینی و مردمی بازتاب داد؟

نجیمی: اگر زینب کبری (س) روایت‌گر عاشورا نبود، امروز شاید اثری از کربلا باقی نمانده بود. روایت‌گری، عنصر بنیادین انتقال حقیقت و حفظ هویت است. در جنگ ۱۲ روزه، ملت ایران پیروزی بزرگی در عرصه نظامی، فرهنگی و اجتماعی رقم زد، اما اگر این پیروزی روایت نشود، در اذهان عمومی محو می‌شود یا بدتر، توسط دشمن تحریف خواهد شد.

رسانه‌های دینی و مردمی نقش مهمی در این روایت‌گری دارند. رسانه‌های دینی می‌توانند عمق معنوی و قرآنی این مقاومت را بازتاب دهند و رسانه‌های مردمی می‌توانند آن را ساده، صمیمی و همه‌فهم برای جامعه روایت کنند. بازتاب رشادت‌ها، طراحی عملیات، صبر خانواده‌ها، ترور فرماندهان، و ایستادگی مردمی باید با زبان‌های مختلف روایت شود؛ از سینما تا تئاتر، از شعر تا مستند، از اینفوگرافی تا نمایشگاه. روایت این جنگ، ادامه همان روایت اربعین است: راهی برای بیداری و مقاومت در برابر فراموشی و تحریف.

انتهای خبر/