علیرضا رهاوی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «یزدرسا»، با اشاره به اهمیت عید غدیر اظهار داشت: عید غدیر یکی از مهم‌ترین اعیاد اسلامی، به‌ویژه در نزد شیعیان، است که به واقعه غدیر خم در سال دهم هجری بازمی‌گردد. در این روز، پیامبر اکرم (ص) در بازگشت از حجه‌الوداع، در منطقه‌ای به نام غدیر خم، به دستور الهی، حضرت علی (ع) را به‌عنوان جانشین و امام پس از خود معرفی کردند.

وی افزود: این واقعه در حضور هزاران نفر از صحابه رخ داد و پیامبر فرمودند: «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلاهُ» (هرکس من مولای اویم، این علی مولای اوست). این سخن، به‌روشنی بر جایگاه امامت و ولایت حضرت علی (ع) تأکید دارد و در منابع شیعه و سنی به‌صورت گسترده نقل شده است.

استاد معارف دانشگاه آزاد یزد ادامه داد: عمق واقعه غدیر در این است که این رویداد صرفاً یک انتخاب سیاسی یا اجتماعی نبود، بلکه یک فرمان الهی برای تعیین مسیر هدایت امت اسلامی تا پایان تاریخ بود.

رهاوی تصریح کرد: غدیر، نقطه عطفی در تبیین مفهوم ولایت و رهبری دینی است که بر اساس آن، امامت به‌عنوان ادامه‌دهنده رسالت نبوی، مسئولیت حفظ دین و هدایت جامعه را بر عهده دارد. این واقعه، پایه و اساس عقیده شیعه به امامت است و بر این باور تأکید دارد که رهبری جامعه اسلامی باید به‌دست افرادی باشد که از سوی خدا منصوب شده‌اند.

وی با اشاره به پیامدهای واقعه غدیر بیان داشت: واقعه غدیر، اگرچه در زمان خود به‌عنوان یک دستور الهی اعلام شد، اما به دلیل نافرمانی برخی از صحابه و پیچیدگی‌های سیاسی پس از رحلت پیامبر (ص)، به‌طور کامل در جامعه اسلامی پیاده نشد.

این استاد دانشگاه افزود: این امر منجر به انشقاق در امت اسلامی و شکل‌گیری جریان‌های مختلف، از جمله شیعه و سنی، شد. بااین‌حال، غدیر به‌عنوان یک اصل اعتقادی، در طول تاریخ اسلام، به‌ویژه در میان شیعیان، حفظ شد و به‌عنوان نماد عدالت، ولایت و حاکمیت الهی مطرح ماند.

رهاوی ابعاد مختلف پیامدهای واقعه غدیر را چنین برشمرد: از بُعد اعتقادی، غدیر، مفهوم امامت را به‌عنوان رکنی اساسی در کنار نبوت تثبیت کرد. این مفهوم، محور وحدت‌بخش شیعیان در طول تاریخ بوده و بر حفظ اصالت دین و جلوگیری از تحریف آن تأکید دارد.

وی ادامه داد: از بُعد اجتماعی و سیاسی، غدیر الگویی برای حاکمیت عادلانه ارائه داد که در آن، رهبر جامعه باید فردی معصوم، عالم و منصوب از جانب خدا باشد. این الگو در طول تاریخ، الهام‌بخش قیام‌ها و حرکت‌های عدالت‌طلبانه شیعی بوده است.

این استاد معارف افزود: از بُعد فرهنگی نیز، واقعه غدیر فرهنگ ولایت‌مداری را در میان شیعیان تقویت کرد و در قالب مراسم، اشعار، و روایات، به نسل‌های بعدی منتقل شد.

رهاوی با اشاره به ارتباط اندیشه غدیر با انقلاب اسلامی ایران اظهار کرد: انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) در سال ۱۳۵۷، یکی از بارزترین نمودهای احیای تفکر غدیر در عصر مدرن است. این انقلاب، که بر پایه شعارهای دینی و عدالت‌خواهی شکل گرفت، به‌طور مستقیم از مفهوم ولایت الهام گرفته بود.

وی در ادامه توضیح داد: نمودهای غدیر در انقلاب اسلامی را می‌توان در چند محور بررسی کرد. نخست، نظریه ولایت فقیه که محور نظام سیاسی جمهوری اسلامی است، ریشه در تفکر غدیر دارد. امام خمینی با الهام از اصل ولایت در غدیر، الگویی از رهبری دینی ارائه داد که در آن، فقیه عادل و آگاه به‌عنوان نایب امام زمان (عج) مسئولیت هدایت جامعه را بر عهده دارد.

استاد دانشگاه آزاد یزد افزود: این مفهوم، ادامه‌دهنده همان خط ولایت است که در غدیر اعلام شد.

رهاوی با اشاره به محور عدالت‌خواهی در اندیشه غدیر و انقلاب اسلامی اظهار کرد: دومین محور عدالت‌خواهی است؛ واقعه غدیر بر حاکمیت عادلانه تأکید دارد، و انقلاب اسلامی نیز با شعار مبارزه با ظلم و برقراری عدالت اجتماعی شکل گرفت. قیام علیه رژیم پهلوی، که مظهر فساد و وابستگی به بیگانگان بود، در راستای همان روح عدالت‌طلبانه غدیر بود.

وی با اشاره به بُعد استقلال‌طلبی در غدیر و انقلاب اسلامی تأکید کرد: سوم، استقلال و خودباوری است. غدیر، نماد انتخاب مسیر الهی در برابر سلطه غیرالهی است. انقلاب اسلامی نیز با تأکید بر استقلال سیاسی و فرهنگی، در برابر سلطه قدرت‌های استکباری ایستادگی کرد. این روحیه را می‌توان در شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» مشاهده کرد.

رهاوی ادامه داد: چهارم، فرهنگ‌سازی و احیای ارزش‌هاست. انقلاب اسلامی، فرهنگ غدیر را در قالب مراسم، جشن‌ها و آموزش‌های دینی احیا کرد. عید غدیر در ایران به‌عنوان یکی از اعیاد بزرگ، با برگزاری مراسم‌های گسترده و فعالیت‌های فرهنگی، به نمادی از وحدت و هویت شیعی تبدیل شده است.

وی در ادامه سخنان خود با تأکید بر پیام معاصر غدیر بیان کرد: عید غدیر امروز دارای پیامی جهانی برای جوامع اسلامی است و بر ضرورت بازگشت به ارزش‌های الهی و ولایت‌مداری در برابر نظام‌های سلطه‌گر و مادی تأکید دارد.

استاد معارف دانشگاه آزاد اسلامی یزد ادامه داد: این واقعه به ما یادآوری می‌کند رهبری جامعه باید بر پایه عدالت، تقوا و تعهد به ارزش‌های الهی استوار باشد.

وی افزود: در دنیای معاصر، که چالش‌های اخلاقی و اجتماعی فراوانی وجود دارد، غدیر به‌عنوان یک الگوی حکومتی و اخلاقی، می‌تواند راهگشای جوامع اسلامی برای تحقق عدالت و پیشرفت باشد.

رهاوی در پایان خاطرنشان کرد: غدیر همچنین دعوتی است به وحدت امت اسلامی، که با تمسک به ولایت، از تفرقه و انحراف جلوگیری کنند.

انتهای خبر/