به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «یزدرسا»، حسام غفوری عضو هیأت علمی دانشگاه یزد در یادداشتی نوشت:

۱۲ فروردین ۱۳۵۸، نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی ایران بود. در این روز، مردم ایران به طور مستقیم در یک رفراندوم تاریخی تصمیم گرفتند تا نظام جمهوری اسلامی را به عنوان نظام سیاسی کشور پذیرفته و در مسیر تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی گام بردارند. از آن زمان تا به امروز، جمهوری اسلامی ایران توانسته است در کنار تمامی چالش‌ها و تهدیدات مختلف، پایداری و استحکام خود را حفظ کرده و دستاوردهای بزرگی در حوزه‌های مختلف از جمله مردم‌سالاری دینی به دست آورد.

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران، تحقق مردم‌سالاری دینی است. نظام جمهوری اسلامی بر مبنای مشارکت مستقیم مردم در تعیین سرنوشت خود و در سایه احکام اسلامی بنا شده است. از همان ابتدا، توجه به رأی و نظر مردم به عنوان اصلی‌ترین عنصر در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌ها قرار گرفت. در این نظام، مردم نه تنها در انتخابات مختلف مانند ریاست‌جمهوری و مجلس حضور فعال دارند، بلکه می‌توانند در تعیین سرنوشت سیاسی کشور تأثیرگذار باشند. این ویژگی مردم‌سالاری دینی است که در آن علاوه بر رأی مردم، ارزش‌های اسلامی و دینی نیز در نظر گرفته می‌شود.

در این راستا، مقامات مختلف جمهوری اسلامی ایران همواره در تلاش بوده‌اند تا بستری فراهم کنند که در آن مردم نه تنها در نظرخواهی‌ها و انتخاب‌ها نقش‌آفرینی کنند، بلکه بتوانند از طریق نهادهای مدنی و نظارتی، بر سیاست‌گذاری‌ها تأثیر بگذارند. به عنوان نمونه، نظارت دقیق و مؤثر شورای نگهبان بر انتخابات یکی از نمادهای همین مردم‌سالاری دینی است که در کشور ما به خوبی پیاده‌سازی شده است.

روایت ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ و رفراندوم جمهوری اسلامی

۱۲ فروردین ۱۳۵۸، روزی تاریخی برای ایران است. در این روز، مردم ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در یک رفراندوم عمومی به جمهوری اسلامی آری گفتند. این اقدام نمادی از عزم و اراده مردم برای تحقق آرمان‌های انقلاب بود و ثابت کرد که اراده مردم در تعیین سرنوشت خود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با این حال، بسیاری از جوانان و نوجوانان امروزی شاید از ابعاد عمیق این روز تاریخی و اهمیت آن در شکل‌گیری جمهوری اسلامی ایران آگاهی نداشته باشند. رفراندوم جمهوری اسلامی در واقع نشان داد که مردم ایران نه تنها در برابر نظام سلطنتی گذشته ایستادند، بلکه برای ایجاد یک نظام جدید مبتنی بر اصول دینی و اسلامی، خود را مسئول می‌دانند و خواستار مشارکت مستقیم در فرآیندهای سیاسی کشور هستند.

نظام جمهوری اسلامی ایران علی‌رغم تهدیدات مداوم داخلی و خارجی توانسته است در برابر بحران‌ها، تهدیدات و دشمنی‌ها مقاومت کرده و در مسیر رشد و توسعه گام بردارد. از اغتشاشات داخلی و ترورهای پی‌درپی گرفته تا جنگ تحمیلی و تحریم‌های شدید اقتصادی، جمهوری اسلامی همواره ثابت قدم باقی مانده است. یکی از ویژگی‌های برجسته این نظام، توانمندی آن در حفظ اقتدار و ثبات در شرایط سخت و بحرانی است. این مسئله نه‌تنها نتیجه تدابیر حکیمانه و رهبری الهی مقام معظم رهبری است، بلکه نشان‌دهنده عشق و وفاداری مردم به نظام جمهوری اسلامی است. مردم ایران در هر مرحله‌ای نشان داده‌اند که آماده‌اند برای حفظ ارزش‌های انقلاب اسلامی فداکاری کنند و در دفاع از نظام جمهوری اسلامی ایستادگی نمایند.

امام خمینی (ره) که به عنوان بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران شناخته می‌شود، همواره تأکید داشتند که جمهوری اسلامی ایران باید نظامی باشد که در آن حاکمیت خداوند بر سرنوشت مردم حاکم باشد و مردم از طریق نمایندگان خود در تأسیس این نظام نقش داشته باشند. ایشان در بسیاری از سخنان خود به مفهوم «جمهوری اسلامی» اشاره کرده‌اند و آن را نه تنها یک نظام سیاسی، بلکه یک پروژه تمدنی و فرهنگی دانسته‌اند که باید در آن، مردم در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور سهم داشته باشند. ایشان فرموده‌اند: جمهوری اسلامی یعنی یک حکومت اسلامی که به رأی مردم تکیه دارد.

رهبر معظم انقلاب نیز در سال‌های اخیر همواره به ویژگی‌های مردم‌سالاری دینی در نظام جمهوری اسلامی اشاره کرده‌اند و بر لزوم حفظ این ویژگی‌ها در تمامی ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تأکید کرده‌اند. ایشان بارها بر اهمیت رأی مردم و نقش آنها در تعیین سرنوشت کشور تأکید کرده و این امر را به عنوان یکی از ارکان اصلی جمهوری اسلامی دانسته‌اند.

همچنین در سال‌های اخیر، برخی از منتقدان و مخالفان جمهوری اسلامی به طرح شبهات و سوالاتی درباره رفراندوم جمهوری اسلامی و مردم‌سالاری در ایران پرداخته‌اند. یکی از مهم‌ترین شبهات این است که برخی معتقدند رفراندوم ۱۲ فروردین صرفاً یک حرکت فرمایشی بوده و نمی‌توان آن را به عنوان یک نماد واقعی مردم‌سالاری تلقی کرد.

در پاسخ به این شبهه باید گفت که رفراندوم جمهوری اسلامی نه تنها یک فرآیند شفاف و واقعی بوده، بلکه نشان‌دهنده اراده مردم در تعیین سرنوشت خود بود. به‌علاوه، طی سال‌های بعد از آن، نظام جمهوری اسلامی ایران توانسته است در قالب انتخابات مختلف و مشارکت‌های مردمی، مردم‌سالاری را به معنای واقعی کلمه پیاده‌سازی کند.

در مجموع، جمهوری اسلامی ایران در طول چهل سال گذشته توانسته است با تکیه بر اراده مردم و اصول دینی، دستاوردهای مهمی را در زمینه مردم‌سالاری دینی به دست آورد. حضور مردم در فرآیندهای سیاسی، ثبات نظام در برابر بحران‌ها و تهدیدات، و تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی از جمله دستاوردهای قابل‌توجه این نظام است. این دستاوردها می‌تواند برای نسل‌های جدید ایران، به‌ویژه جوانان و نوجوانان، الگویی از پایداری و اعتقاد به مردم‌سالاری در یک نظام دینی باشد.

انتهای خبر/