- گروه : سیاسی ,سیاسی
- شماره : 2476
میزگرد انتخاباتی یزدرسا؛
آیا مجلس همچنان در رأس امور است؟
پایگاه خبری «یزد رسا»، میزبان مناظره دونفر از نمایندگان تشکل‌های دانشجویی، درباره مشارکت در انتخابات و میزان تأثیرگذاری مجلس بود که در این مناظره طرفین درباره عوامل افزایش و کاهش مشارکت به گفتگو پرداختند.
به گزارش «یزد رسا»، مجلس شورای اسلامی رکن اصلی نهاد قانون‌گذاری در کشور ایران است که از نمایندگان منتخب مردم تشکیل شده است. این نهاد محور بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و قانون‌گذاری‌ها بوده و در واقع چراغ راهی برای ملت و دولت است. در حال حاضر در راستای مقوله مردم‌سالاری و مشارکت مردم در سیاست، انتخابات از مهم‌ترین سازوکارها است.
ازآنجایی‌که چند روز دیگر انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری را در پیش داریم و فضای انتخاباتی امسال به جهت قانون جدید انتخابات با شرایط جدیدی مواجه شده است، پایگاه خبری «یزد رسا» اقدام به برگزاری میزگردی با موضوع انتخابات و مشارکت مردم کرد.
یزد رسا: با تشکر از هر دو مهمان عزیز، علیرضا اکبری دبیر تشکل دانشجویی جامعه اسلامی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد و محمد ایمانی مسئول تشکل بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد که قبول زحمت فرمودند برای مناظره؛ باتوجه‌به اینکه رهبر انقلاب مشارکت را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محور انتخابات مورد تأکید قرار دادند، آیا این مشارکت و حضور مردم در انتخابات، تأثیری بر زندگی مردم دارد؟
محمد ایمانی: بدون شک، حضور مردم در انتخابات تأثیر قابل‌توجهی بر زندگی و امنیت کشور دارد. انتخابات به‌عنوان یک فرایند دموکراتیک، نقش بسیار مهمی در تعیین سرنوشت کشور و شکل‌دهی به سیاست‌ها و برنامه‌های دولت دارد.
مسلماً حضور مردم در انتخابات یک حق شهروندی بوده است؛ چرا که فرصتی برای اعلام نظر و تعیین سرنوشت خود است. در این میان می‌توانند فردی انتخاب کنند که در راستای بهبود شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور گام بردارد.
یکی از تأثیرات مهمی که انتخابات بر زندگی تک‌تک افراد دارد، بالارفتن امنیت ملی است؛ امنیت از اساسی‌ترین زیرساخت‌ها برای پیشرفت در زمینه‌های مختلف است. با پایداری سیاسی که به‌واسطه حضور مردم در انتخابات به وجود می‌آید، میزان ناامنی نیز کاهش می‌یابد.
به‌طورکلی، حضور مردم در انتخابات نه‌تنها به بهبود زندگی و حقوق شهروندان کمک می‌کند، بلکه به تقویت امنیت، پایداری سیاسی و جلوگیری از تعارضات کمک می‌کند. این روند، بر پایه حقوق و آزادی‌های مردم، بهبود مسیر روبه‌جلوی کشور را تضمین می‌کند و به توسعه دموکراسی و پیشرفت اجتماعی و اقتصادی کمک می‌کند.
علیرضا اکبری: انتخابات، یکی از نمادهای دموکراسی است که بسیاری از افراد معتقدند با شرکت در آن می‌توانند سرنوشت کشور خود را تحت کنترل خود قرار دهند؛ این در شرایطی محقق خواهد شد که افراد در فضایی مستقیم و بی‌واسطه داوطلب شوند؛ این مطلب را بر اساس تجربیات، واقعیت‌های جامعه و سیاست حاکم بر کشور عرض میکنم.
اما برخلاف این باور، من معتقدم که حضور مردم در انتخابات به طور مستقیم و بی‌واسطه، تأثیر چندانی بر زندگی و امنیت کشور ندارد این حرف بنده به معنی بی‌تأثیربودن نیست.
این نظریه از تجربیات و واقعیت‌های جامعه و سیاست کشورمان نشأت می‌گیرد. در واقع، ما مشاهده می‌کنیم که بسیاری از تصمیمات کلیدی و تغییرات اساسی در سیاست‌ها و ساختارهای کشور از طریق انتخابات تحت‌تأثیر مستقیم مردم قرار نمی‌گیرد و نقش و حضور مردم در ایام انتخابات تنها برای بالابردن مشارکت است و انتقاد من و اینکه بیان میکنم انتخابات تغییری ایجاد نمی‌کند از این لحاظ است که بعد از انتخابات مردم دوباره فراموش می‌شوند و ارتباط بسیاری از مسئولان با مردم کم‌رنگ می‌شود.
و اینکه شرکت در انتخابات و تبلیغات آن یکی از سیاست‌های دولتی بوده که به دنبال ایجاد تصویری از دموکراسی است.
یزد رسا: نظر شما دررابطه‌با آزاد بودن فرایند برگزاری انتخابات در ایران و اینکه همه سلایق سیاسی در آن حضور دارند، چیست؟
ایمانی: در ایران اسلامی که بر پایه دموکراسی ادامه حیات می‌دهد، انتخابات هم آزادانه برگزار می‌شود؛ چراکه همه افراد مجاز به شرکت در انتخابات بوده و می‌توانند نظر خود را اعلام کنند.
ضمن اینکه مردم در انتخاب نمایندگان و بالاترین مقامات کشور به طور مستقیم دخالت دارند.
شرکت تمامی سلایق سیاسی در انتخابات نشان از آزاد بودن آن در ایران دارد و بهانه‌ای برای افراد جا نمی‌گذارد تا در انتخابات شرکت نکنند؛ اما بااین‌حال؛ علی‌رغم اینکه در کشورهای مختلف شرکت در انتخابات اجباری بوده و اگر شرکت نکنند، جریمه می‌شوند، اگر در ایران کسی به‌پای صندوق رأی نیاید و در انتخابات شرکت نکند، قرار نیست اعمال قانون شود.
اکبری: بنا بر قانون اساسی ایران، تنها افرادی مجاز به شرکت در انتخابات و کاندیداتوری هستند، افرادی هستند که از سوی مقامات قضایی تأیید شده‌اند و از فیلترهای متعدد شورای نگهبان نیز عبور کردند، انتخابات در ایران مورد انتقاد قرار می‌گیرد و برخی از افراد و گروه‌های سیاسی محدودیت‌ها و تبعیض‌هایی را در فرایند انتخابات اعلام می‌کنند.
اگر متهم به تندروی نمی‌شوم و از این حرف برداشت‌های ناروا نشود معتقدم که تغییرات واقعی در زندگی و امنیت کشور از طریق فعالیت‌های مدنی، توسعه فرهنگ مشارکتی و اصلاحات سیاسی و اجتماعی امکان‌پذیر است و حتی به گفته مقام معظم رهبری گسترش حلقه‌های میانی مردمی در قسمت‌های مختلف جامعه است و بسیار اعتقاد دارم تا این حلقه‌های میانی شکل نگیرد اتفاقی عجیبی رخ نخواهد داد.
یزد رسا: به هر صورت یک نماینده با وضع قوانین مختلف می‌تواند در راستای حل مشکلات گره‌گشایی کند؛ به نظر شما آیا یک نماینده توان و قدرت حل مشکلات را دارد؟
ایمانی: با اعتقاد به نقش و تأثیر قابل‌توجه نمایندگان در حل مسائل و مشکلات جامعه، معتقدم که یک نماینده توان و قدرت حل مسائل و مشکلات را دارد. نمایندگان با برخورداری از مجموعه‌ای از وظایف و اختیارات، می‌توانند به‌عنوان پل ارتباطی بین مردم و دولت، به حل مشکلات جامعه کمک کنند و تأثیر مثبتی بر زندگی شهروندان داشته باشند.
نمایندگان با تجسم و درک عمیق از نیازها و مشکلات مردم در مناطق و حوزه‌های خود، می‌توانند نقش مهمی در شناسایی و اولویت‌بندی مسائل اجتماعی و اقتصادی داشته باشند. این اطلاعات و دیدگاه‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا برنامه‌ها و طرح‌هایی را تدوین که بهبود وضعیت جامعه را در بخش‌های مختلف محقق کند.
نمایندگان با استفاده از ورود به فرایند تصمیم‌گیری در مجامع قانون‌گذاری، می‌توانند قوانین و آیین‌نامه‌هایی را تدوین و پیگیری کنند که به حل مسائل مردم کمک کنند. آن‌ها می‌توانند با مطرح‌کردن قوانین و اصلاحات مربوطه، بهبودی در سیاست‌گذاری و اجرای قوانین و دستورات مختلف را ایجاد کنند.
نمایندگان می‌توانند به‌عنوان رابط‌های میان مردم و نهادهای دولتی و اجرایی، نقش مهمی در رسیدگی به شکایات و مشکلات ارجاع شده از طرف مردم داشته باشند. آن‌ها می‌توانند در صورت نیاز، با پیگیری مستمر از سوی مسئولان اجرایی، به رسیدگی به موضوعات و مشکلات پیچیده‌تر کمک کنند و برای رسیدن به راهکارهایی مؤثر و کارآمد، فعالیت کنند.
در نهایت، نمایندگان با ایفای نقش خود به‌عنوان نمایندگان و وکلای مردم، می‌توانند بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه را تسریع بخشند و به رشد و توسعه پایدار کشور کمک کنند؛ بنابراین، باتوجه‌به این نقش مؤثر و تأثیرگذار، می‌توان ادعا کرد که یک نماینده توان و قدرت حل مسائل و مشکلات را دارد و اثرگذاری وی در بهبود زندگی مردم حائز اهمیت بسیاری است.
اکبری: در واقع، بسیاری از عوامل و محدودیت‌هایی وجود دارد که از توانایی نمایندگان برای حل مسائل و مشکلات جامعه جلوگیری می‌کند.
نمایندگان معمولاً تحت‌تأثیر محدودیت‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی قرار دارند که از سوی نهادهای دولتی، نهادهای قضایی و نیروهای مختلف در جامعه تعیین می‌شود. این محدودیت‌ها می‌توانند از آزادی نمایندگان در اتخاذ تصمیمات مستقل و بر اساس مصلحت عمومی، جلوگیری کنند.
در بسیاری از موارد، نمایندگان ممکن است تحت‌فشارها و تأثیرات گروه‌ها و جریانات مختلف در جامعه قرار بگیرند که ممکن است باعث ازدست‌دادن استقلال و صداقت آن‌ها در تصمیم‌گیری‌هایشان شود.
فرایند تصمیم‌گیری در مجلس شورای اسلامی معمولاً پیچیده و زمان‌بر است و برای اتخاذ هر تصمیمی، نیاز به توافق و هماهنگی بین اعضای مختلف مجلس و دیگر نهادها وجود دارد؛ این روند لاک‌پشتی باعث دلسردی مردم و ناامیدی آنان از حل مسائل شود.
اینکه نمایندگان توان و قدرت تصمیم‌گیری‌شان محدود باشد، مسلماً نمی‌توانند به‌تنهایی مسائل و مشکلات جامعه را حل کنند. حل مسائل و مشکلات جامعه در گروی همکاری و تعامل میان نمایندگان، دولت، نهادهای مردمی و خود مردم است. همچنین، برای حل مسائل و مشکلات، نیاز به برنامه‌ریزی جامع و بلندمدت، تحلیل دقیق مسائل و شناخت عمیق از ریشه‌های مشکلات موجود داریم که نیازمند همکاری گسترده و هماهنگی بین مختلف اجزای جامعه است.
یزد رسا: مجلس برای تقویت نقش قانون‌گذاری و نظارت خود باید چه اقداماتی را انجام دهد؟
ایمانی: برای تقویت نقش قانون‌گذاری و نظارت، مجلس شورای اسلامی می‌تواند اقدامات مختلفی انجام دهد؛ مثلاً برنامه‌های کاری مؤثر را تعیین کند؛ مجلس می‌تواند برنامه‌های کاری مشخص و متناسب با نیازهای جامعه را تدوین کند و برای اجرا پیگیری کند.
تشکیل کمیته‌ها و کمیسیون‌های متخصص برای بررسی دقیق‌تر موضوعات مختلف و ارائه توصیه‌هایی به مجلس در خصوص قوانین و سیاست‌های مختلف، از دیگر مواردی است که در تقویت نقش قانون‌گذاری اثرگذار است.
همکاری فعال با دولت و سایر نهادها به‌منظور ایجاد هماهنگی در اجرای قوانین و برنامه‌ها نیز می‌تواند در این زمینه راه‌گشا باشد. ارتقا دانش و تخصص اعضای مجلس در زمینه‌های قانونی و فنی مرتبط با مسائل مورد بررسی می‌تواند در تقویت نقش قانون‌گذاری تأثیر بسزایی داشته باشد.
فراهم‌کردن شرایطی برای دسترسی عموم به فرایندها و تصمیم‌گیری‌های مجلس و اطلاع‌رسانی به جامعه در مورد فعالیت‌های آن، ایجاد مکانیسم‌های نظارتی مؤثر بر روی عملکرد اعضا و سازمان‌های مجلس به‌منظور ارتقا کیفیت کار از جمله مواردی است که با انجام این‌گونه اقدامات، مجلس شورای اسلامی می‌تواند نقش قانون‌گذاری و نظارت خود را تقویت کرده و بهبودی در فرایندهای تصمیم‌گیری و اجرای قوانین و سیاست‌ها به دست آورد.
اکبری: در دوره‌های مختلف مجلس شورای اسلامی، چندین عامل موجب آسیب‌ها و مشکلاتی شد. نقش نظارتی مجلس در بررسی و پیگیری عملکرد دولت و ارزیابی برنامه‌ها و بودجه‌ها به‌صورت جدی ایفا نشد و این عدم توازن در قواعد مجلس و دولت را به دنبال دارد. مجلس باید به‌عنوان نماینده مردم عمل کند و تاحدامکان با مشارکت عمومی و شفافیت در فرایندهای تصمیم‌گیری اقدام کند، اما ممکن است در برخی موارد این ارتباط کاهش یابد که این می‌تواند به‌دور شدن مردم از فرایندهای سیاسی و اعتماد به مجلس منجر شود. عدم اجرای کامل شفافیت یکی از این موارد بوده است. مجلس ممکن است قوانین و برنامه‌های متعددی را تصویب کند، اما اجرای صحیح آن‌ها ممکن است به دلیل مشکلات مدیریتی و عدم هماهنگی با دولت مختل شود که این می‌تواند به کاهش اعتبار و قدرت مجلس منجر شود.
۱۱ اسفندماه امسال که انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین مجلس خبرگان رهبری در این روز برگزار می‌شود، روز تجلی اراده، باور، مسئولیت‌پذیری و امید به آینده است که مردم باید از این فرصت انتخابات به عنوان یک حق بهره ببرند.
انتهای خبر/
