افزایش تدریجی وفات

وفات در استان یزد طی بهار ۱۴۰۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل، افزایش ۵/۴ درصدی داشته است؛ رشدی آرام اما معنادار که نشان می‌دهد میانگین نرخ فوت در حال بالا رفتن است و اگرچه ممکن است این افزایش از نظر عددی چشمگیر نباشد، اما می‌تواند در کنار کاهش ولادت، موازنه جمعیتی را تحت تأثیر قرار دهد.

در شهرستان یزد، ۹۸۳ مورد فوت به ثبت رسیده که نسبت به ۸۸۳ مورد در بهار سال گذشته، با افزایش روبه‌رو بوده است. به عبارتی، حدود ۱۰۰ نفر بیشتر در همین بازه زمانی از دنیا رفته‌اند.

برخی شهرستان‌های دیگر استان نیز با همین روند افزایشی همراه بوده‌اند. در اردکان، ۹۴ مورد فوت ثبت شده که نسبت به ۷۷ مورد سال گذشته رشد داشته و در تفت نیز تعداد درگذشتگان از ۴۹ به ۵۶ نفر رسیده است. شهرستان خاتم هم افزایش نسبتاً چشمگیری داشته و از ۲۹ مورد به ۳۸ فوت رسیده است.

اما در مقابل، برخی نقاط استان کاهش فوتی را تجربه کرده‌اند. برای نمونه، ابرکوه از ۸۵ مورد در سال گذشته به ۵۹ مورد رسیده است. در بافق نیز سه نفر کمتر نسبت به پارسال جان باخته‌اند و آمار از ۳۸ به ۳۵ کاهش یافته. میبد نیز تغییر چندانی نداشته و تعداد فوتی‌ها در این شهرستان در سه ماهه ابتدای سال جاری ۱۰۲ نفر بوده است که در مقایسه با ۹۹ مورد پارسال، افزایش اندکی دارد.

اشکذر و بهاباد هم نوسانات جزئی داشتند؛ در اشکذر تعداد درگذشتگان از ۱۹ به ۲۱ نفر رسیده و در بهاباد نیز با رشد چهارنفری، آمار از ۱۵ به ۱۹ نفر رسیده است.

به‌طور کلی، اگرچه افزایش آمار فوت در برخی شهرستان‌ها می‌تواند بخشی از روند طبیعی سالانه باشد، اما در کنار افت ولادت، زنگ هشدار تعادل جمعیتی را به صدا درمی‌آورد و لازم است با پایش دقیق، بررسی دلایل و برنامه‌ریزی‌های کلان در حوزه سلامت، سبک زندگی و جمعیت، از تبدیل این روند به بحران جلوگیری کرد.

افزایش در پیوندها با چند استثنا

در بهار ۱۴۰۴، ثبت ازدواج‌ها در استان یزد با نوساناتی همراه بوده است، اما به طور کلی آمار ثبت‌شده در یزد طی این بازه نشان از رشد ۷/۷ درصدی ازدواج نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد و این افزایش محسوس می‌تواند نشانه‌ای از امید به پیوندها و شکل‌گیری خانواده‌های نو باشد.

با توجه به آمار در مرکز استان، ۹۵۶ پیوند رسمی میان زوج‌ها به ثبت رسیده؛ عددی که نسبت به ۸۸۱ مورد سال گذشته، نویدبخش رونق نسبی در این زمینه است. اردکان نیز با ۱۰۶ ازدواج در مقابل ۹۹ مورد سال قبل، جهشی هرچند محدود اما مثبت را تجربه کرده.

میبد نیز با ثبت ۱۵۶ ازدواج، از آمار ۱۲۷ موردی سال گذشته فراتر رفته و در مسیر افزایشی قرار گرفته است. در شهرستان تفت هم تغییرات به چشم می‌آید و ثبت ۷۴ ازدواج در بهار امسال نسبت به ۷۰ ازدواج سال گذشته، گرچه بزرگ نیست، اما نشانه‌ای امیدوارکننده به شمار می‌آید.

از سوی دیگر، شهرستان بافق با ۸۴ مورد ازدواج، افزایش قابل‌توجهی را نسبت به ۶۶ ازدواج ثبت‌شده در مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده؛ و بهاباد هم از ۱۳ مورد سال پیش به ۲۳ ازدواج در بهار امسال رسیده است. خاتم هم تغییرات کوچکی داشته و آمار ازدواج‌های آن از ۷۱ به ۷۳ مورد رسیده است.

اما در برخی مناطق، روندی معکوس دیده می‌شود. در ابرکوه، تعداد ازدواج‌ها از ۸۳ به ۶۴ مورد کاهش یافته و در اشکذر نیز این عدد از ۲۹ به ۲۰ رسیده که نشان‌دهنده افت ملموسی است. بیشترین افت اما در مهریز رخ داده؛ جایی که آمار ازدواج از ۶۴ مورد سال گذشته به ۱۴ مورد در بهار امسال رسیده و همین اختلاف می‌تواند زنگ خطری نه تنها برای حوزه اجتماعی استان باشد.

وقتی جوانان کمتر ازدواج می‌کنند، این فقط آمار نیست که پایین می‌آید؛ بلکه اعتماد، امنیت روانی و سرمایه‌ی انسانی جامعه‌ است که در معرض فرسایش قرار می‌گیرد. مسئله‌ای که مسئولان باید آن را جدی‌تر از همیشه ببینند. کاهش نرخ ازدواج در برخی مناطق استان یزد را هرچند که اندک و در مقیاس کوچکی باشد اما باید به چشم آینه‌ای دید که بازتابی از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است و اگر آن را نادیده بگیریم، در آینده با چالش‌هایی مواجه خواهیم شد که دیگر به‌سادگی قابل ترمیم نخواهند بود.

کاهش آمار طلاق، اما همچنان زنگ هشدار پابرجاست

براساس داده‌های رسمی، استان یزد در بهار امسال با کاهش ۱۴/۹ درصدی در آمار طلاق نسبت به سال گذشته روبه‌رو بوده است.

در مرکز استان، ۳۲۱ زوج از هم جدا شدند؛ عددی که نسبت به ۴۰۵ طلاق ثبت‌شده در سه‌ماهه اول سال گذشته، نشان‌دهنده کاهش چشمگیری‌ست. شهرستان‌های میبد و خاتم هم هرکدام با کاهش‌هایی در حدود ۶ و ۵ مورد، مسیر مشابهی را طی کرده‌اند. در ابرکوه نیز ثبت ۱۵ طلاق در مقایسه با ۲۰ مورد سال قبل، کمی از شدت این پدیده کاسته است. اما در شهرستان مهریز، تغییر محسوسی دیده نمی‌شود و آمار طلاق تقریباً ثابت مانده است.

نکته‌ای که شاید در نگاه اول خوشحال‌کننده به‌نظر برسد، ثبت نشدن هیچ مورد طلاق در شهرستان‌های اشکذر و بهاباد است؛ اما واقعیت این است که این آمار صفر، به معنای نبود طلاق در این مناطق نیست. نبود دفتر ثبت طلاق در این شهرستان‌ها باعث شده زوج‌هایی که تصمیم به جدایی می‌گیرند، برای ثبت رسمی طلاق خود به شهرهای دیگر مراجعه کنند. بنابراین این خلأ آماری نباید ما را از واقعیت‌های اجتماعی آن مناطق دور کند.

با این حال، همه‌چیز هم آرام و رو به کاهش نبوده و در برخی نقاط استان، طلاق روندی صعودی داشته است؛ اردکان از ۲۲ مورد به ۲۹ طلاق رسیده، بافق با سه مورد افزایش همراه بوده و تفت هم با جهشی محسوس، از ۸ به ۱۸ طلاق در بهار امسال رسیده است.

اگرچه این آمارها در مقیاس کوچک‌تر اتفاق افتاده‌اند، اما می‌توانند تأثیرات بزرگی به‌جا بگذارند و تبعات اجتماعی زیان‌باری به همراه داشته باشند.

در مجموع، اگرچه کاهش طلاق در سطح استان می‌تواند نشانه‌ای از ثبات نسبی بافت و ساختار خانواده باشد، اما همچنان نیاز است با حساسیت، برنامه‌ریزی دقیق و تقویت حمایت‌های اجتماعی، به تحکیم بنیان خانواده‌ها کمک کرد. از طرفی نیز کاهش آمار، لزوماً به معنای کاهش آسیب نیست و آرامش در این حوزه هنوز مسیر طولانی در پیش دارد.

آینده‌ای که نیاز به توجه دارد

آمارهای ثبت‌شده در فصل بهار ۱۴۰۴ نشان می‌دهند که استان یزد با پدیده‌هایی متقاطع در حوزه‌های جمعیتی روبه‌رو است. کاهش نرخ تولد و افزایش تدریجی مرگ و میر در برخی مناطق، ساختار جمعیتی استان را در مسیر فرسایش طبیعی قرار می‌دهد. این در حالی است که رشد نسبی در آمار ازدواج و کاهش طلاق‌ها می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای مثبت و امیدوارکننده تلقی شود. آن‌چه مشخص است، ضرورت توجه به سیاست‌هایی است که هم‌زمان فرزندآوری را تسهیل کنند، سلامت را تقویت نمایند و خانواده را در برابر فشارهای اقتصادی و اجتماعی مقاوم سازند. آمارها صرفاً ارقام سرد و خشک نیستند؛ آن‌ها تصویری واقعی از زندگی، امید، چالش و تصمیمات مردمی‌اند که هر روز آینده را می‌سازند.

انتهای خبر/