علی میرزایی در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی «یزدرسا»، در آستانه ۲۹ اسفند، سالروز ملی شدن صنعت نفت ایران گفت: ملی شدن صنعت نفت، یکی از مهم‌ترین نقاط عطف در مسیر استقلال اقتصادی و سیاسی ایران است.

وی با اشاره به شرایط ایران در دوران پیش از ملی شدن صنعت نفت، گفت: در سال‌های قبل از ملی شدن صنعت نفت، ایران عملاً از منابع عظیم نفتی خود بهره‌برداری چندانی نمی‌کرد و شرکت نفت ایران و انگلیس (APOC) که بعدها به بریتیش پترولیوم (BP) تغییر نام داد، بخش عمده‌ای از درآمدهای نفتی را به خود اختصاص داده بود. دولت ایران سهم ناچیزی از فروش نفت داشت و این مسئله موجب نارضایتی گسترده‌ای در میان نخبگان سیاسی و مردم شده بود.

این کارشناس مسائل سیاسی افزود: در چنین شرایطی، دکتر محمد مصدق و جبهه ملی با حمایت گسترده مردمی، طرح ملی شدن صنعت نفت را مطرح کردند که در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ به تصویب مجلس شورای ملی رسید. این اقدام تاریخی نه تنها یک حرکت اقتصادی بود، بلکه استقلال سیاسی کشور را نیز تقویت کرد. تا پیش از آن، سیاست‌های ایران به شدت تحت تأثیر قدرت‌های خارجی به‌ویژه بریتانیا قرار داشت، اما پس از ملی شدن نفت، دولت ایران توانست کنترل بیشتری بر منابع خود اعمال کند.

وی همچنین به چالش‌هایی که پس از تصویب این قانون به وجود آمد، اشاره کرد و گفت: انگلیس که منافع خود را در خطر می‌دید، تحریم‌های گسترده‌ای را علیه ایران اعمال کرد و با همکاری برخی قدرت‌های جهانی، زمینه‌ساز کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ شد که منجر به سقوط دولت مصدق گردید. با این حال، اثرات ملی شدن صنعت نفت به عنوان یک تجربه تاریخی ارزشمند باقی ماند و در سال‌های بعد، الهام‌بخش سایر جنبش‌های استقلال‌طلبانه در منطقه شد.

میرزایی به ثمرات ملی شدن صنعت نفت در دهه‌های بعد اشاره کرد و اظهار داشت: با وجود چالش‌هایی که در سال‌های بعد به وجود آمد، این اقدام باعث شد که مردم ایران برای همیشه متوجه اهمیت کنترل بر منابع ملی خود شوند. تجربه‌ای که بعدها در قالب سیاست‌های اقتصادی دهه‌های بعد و حتی در انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ نقش اساسی ایفا کرد. ملی شدن نفت، زمینه‌ساز تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و افزایش توان مدیریتی کشور در حوزه منابع طبیعی شد.

وی با اشاره به شرایط کنونی صنعت نفت ایران، تأکید کرد: اگرچه امروز با تحریم‌های گسترده و برخی چالش‌های مدیریتی مواجه هستیم، اما تجربه ملی شدن نفت نشان داد که ایرانیان می‌توانند بر منابع خود کنترل داشته باشند و با برنامه‌ریزی صحیح، آن را به ابزاری برای توسعه پایدار کشور تبدیل کنند. این رویداد بزرگ باید همواره به عنوان یک درس تاریخی برای نسل‌های آینده مورد توجه قرار گیرد.

انتهای خبر/