احسان دست‌برآورده در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «یزد رسا»، با بیان اینکه این روزها بازی‌های رایانه‌ای جزو محبوب‌ترین بازی‌ها برای بچه‌ها محسوب می‌شوند، اظهار داشت: باید توجه داشت که این بازی‌ها می‌توانند به‌عنوان تهدیدی جدی برای سلامت روح و روان و جسم دانش‌آموزان نیز به‌حساب بیایند.

وی افزود: در سنین پایین‌تر، کودکان تبلت را دوست دارند و ساعت‌ها وقت خود را برای این بازی‌ها صرف می‌کنند. شاید بازی با تبلت بتواند مهارت خاصی را به آن‌ها آموزش بدهد، اما مشکل اصلی این بازی‌ها آن است که بچه‌ها تمام وقت خود را صرف این کار می‌کنند که باعث آسیب‌های جسمی و روحی جدی خواهد شد.

دبیر نهضت سواد رسانه‌ای انقلاب اسلامی استان یزد در ادامه یکی از جدی‌ترین اثرات منفی بازی‌های دیجیتال، «اعتیاد به بازی» دانست و گفت: این اعتیاد، مانند هر اعتیاد دیگری، فرد را از واقعیت دور کرده و باعث غفلت از وظایف و مسئولیت‌های مهم زندگی می‌شود. کودک یا نوجوانی که غرق در بازی است، به‌تدریج از درس و مدرسه عقب می‌ماند، روابط خود با خانواده و دوستان را نادیده می‌گیرد و حتی بهداشت شخصی خود را نیز فراموش می‌کند. این روند، نه‌تنها مانع پیشرفت تحصیلی و اجتماعی او می‌شود، بلکه پایه‌های اعتماد و صمیمیت در خانواده را نیز سست می‌کند.

وی چاقی، ضعف بینایی و اختلالات خواب را از آثار منفی استفاده بی‌رویه از بازی‌های دیجیتال برشمرد و ابراز داشت: بی‌تحرکی ناشی از ساعت‌ها نشستن پای کامپیوتر یا خیره شدن به صفحه موبایل، زنگ خطری جدی برای سلامت جسمانی کودکان و نوجوانان است. این بی‌تحرکی می‌تواند منجر به افزایش وزن و چاقی، مشکلات بینایی (مانند نزدیک‌بینی)، دردهای مزمن گردن و کمر و اختلالات خواب شود. حتی بدتر از آن، این سبک زندگی کم‌تحرک، زمینه را برای ابتلا به بیماری‌های مزمن در بزرگسالی مانند بیماری‌های قلبی-عروقی و دیابت فراهم می‌کند. به‌عبارت دیگر، لذت آنی بازی می‌تواند به بهای سلامت بلندمدت تمام شود.

دست‌برآورده در ادامه اذعان داشت: محتوای بسیاری از بازی‌های پرطرفدار، شامل خشونت، رقابت شدید و استرس مداوم برای رسیدن به مراحل بالاتر است. این عناصر می‌توانند به‌طور مستقیم بر روان کودک و نوجوان تأثیر بگذارند و منجر به افزایش پرخاشگری، کج‌خلقی و اضطراب شوند. تجربه شکست‌های مکرر یا استرس ناشی از تلاش برای پیروزی می‌تواند تحمل ناکامی را در آن‌ها کاهش دهد.

وی در خصوص بازی‌های آنلاین که بازیکنان را به‌صورت مجازی گرد هم می‌آورند نیز بیان داشت: این بازی‌ها اغلب به‌جای تقویت مهارت‌های اجتماعی واقعی، به انزوای اجتماعی دامن می‌زنند. کودک یا نوجوانی که بیشتر وقت خود را صرف تعاملات مجازی می‌کند، فرصت یادگیری مهارت‌های حیاتی مانند همدلی، حل اختلاف و برقراری ارتباط مؤثر در دنیای واقعی را از دست می‌دهد. این کمبود در مهارت‌های اجتماعی، در بلندمدت می‌تواند به کاهش اعتمادبه‌نفس و احساس تنهایی عمیق منجر شود.

دبیر نهضت سواد رسانه‌ای انقلاب اسلامی استان یزد کلید اصلی در مواجهه با این چالش‌ها، «نظارت آگاهانه و تعیین محدودیت‌های روشن» توسط والدین عنوان کرد و توضیح داد: نظارت آگاهانه و تعیین محدودیت‌های روشن توسط والدین به‌معنای تعیین ساعات مشخص برای بازی (مثلاً حداکثر یک یا دو ساعت در روز) و همچنین، نظارت بر محتوای بازی‌هایی است که فرزندانشان انجام می‌دهند. علاوه بر این، تشویق کودکان به انجام فعالیت‌های جایگزین سالم مانند ورزش، مطالعه، هنر و تعاملات واقعی با دوستان و خانواده، امری ضروری است. گفتگوهای مستمر با فرزندان در مورد خطرات احتمالی بازی‌های دیجیتال و هدایت آن‌ها به سمت استفاده مسئولانه، نقش مهمی در شکل‌گیری نگرش صحیح آن‌ها ایفا می‌کند.

وی تصریح داشت: مهم‌ترین توصیه، «الگو بودن والدین» است. والدینی که خودشان زمان زیادی را صرف استفاده از دستگاه‌های دیجیتال می‌کنند، نمی‌توانند انتظار داشته باشند که فرزندانشان رفتاری متفاوت از آن‌ها داشته باشند.

دست‌برآورده در پایان بر اهمیت «تعادل» تأکید کرد و گفت: هدف، حذف کامل بازی‌ها نیست، بلکه استفاده هوشمندانه و متعادل از آن‌هاست. همان‌طور که بازی‌های آموزشی، پازل‌گونه یا تقویت‌کننده خلاقیت می‌توانند مفید باشند، بازی‌های با رقابت شدید یا خشونت، پتانسیل بیشتری برای اثرات منفی دارند. والدین باید با در نظر گرفتن رده‌بندی سنی بازی‌ها (مانند ESRB) و شناخت علایق و شخصیت فرزندان خود، بهترین تصمیم را برای ایجاد یک تعادل سالم بگیرند. این تعادل، تضمین می‌کند که فرزندان از جنبه‌های مثبت احتمالی بازی‌ها بهره‌مند شوند و در عین حال، از اثرات مخرب آن‌ها در امان بمانند.

انتهای خبر/