به گزارش «یزدرسا»؛ سرمازدگی یکی از مشکلات شایع در کشاورزی است که می‌تواند بر روی محصولات کشاورزی تأثیر منفی بگذارد. سرمازدگی به معنی خسارات و آسیب‌هایی است که ناشی از تماس محصولات کشاورزی با درجه دمای پایین است. برای مقابله با سرمازدگی و کمک به حفظ محصولات کشاورزی، می‌توان تدابیری‌اندیشید که با رعایت این تدابیر و استفاده از روش‌های مناسب، می‌توان در مقابله با سرمازدگی محصولات کشاورزی موفقیت‌آمیز عمل کرد؛ در کنار اقدامات پیشگیرانه، بیمه کردن محصولات کشاورزی اهمیت زیادی در حفاظت از کشاورزان و صنعت کشاورزی دارد. محافظت مالی، تضمین درآمد، ترغیب به سرمایه‌گذاری از جمله مزایای بیمه‌سازی محصولات کشاورزی است.

 برای اطلاع از وضعیت پرداخت خسارت سرمازدگی به کشاورزان استان یزد، شرایط بیمه کشاورزی، راهکار‌های حفاظت از سرمازدگی محصولات کشاورزی و... با محمدعلی حاتمی‌زاده، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

* یزدرسا: بیمه محصولات کشاورزی به چه صورت بوده و شرایط بیمه شدن محصولات کشاورزی چیست؟

* حاتمی‌زاده: بیمه محصولات کشاورزی، برای اولین بار به‌وسیله شورای انقلاب اسلامی و برای کمک به کشاورزان در سال ۱۳۵۸ به وجود آمد. بعدازآن و در سال ۱۳۸۷، بیمه محصولات کشاورزی گسترده‌تر شد و پوشش‌هایی را تحت‌عنوان بیمه کشاورزی در اختیار تمامی کشاورزان و فعالان در این حوزه، قرار داد.

برای اینکه کشاورزان، دامداران و باغداران محصولات مختلف کشاورزی یا دیگر افراد فعال مرتبط بتوانند از بیمه باغات کشاورزی استفاده کنند، باید محصولاتشان در فهرست موارد قابل‌قبول بیمه باشد، تمام مدارک لازم برای بیمه باغداری تحویل داده شود و همچنین حق بیمه باید به‌صورت کامل و در زمان مقرر پرداخت شود.

لازم است کشاورزان برای بیمه‌سازی محصولات خود، شرایط مدیریتی حداقلی در مزرعه را داشته باشند؛ باغاتی که خیلی سنتی باشند و خیلی محصولات متنوعی در خود داشته باشند؛ چون هر گیاهی نیاز سرمایی، تغذیه‌ای و نیاز‌های خاص خود را دارد را نمی‌توان تحت پوشش بیمه برد.

* یزدرسا: چه مشکلات و چالش‌هایی که در رابطه با بیمه وجود دارد؟

* حاتمی‌زاده: عمده‌ترین مشکلی که درزمینهٔ بیمه کشاورزان وجود دارد، بحث افزایش هزینه تولید و عدم امکان تأمین حق بیمه از طرف کشاورز و دامدار است؛ عوامل تولید گران شده است و به‌تبع حق بیمه‌ای هم که باید پرداخت شود، گران‌تر می‌شود و این مسأله کشاورز را برای بیمه کردن محصولات خود با مشکل مواجه می‌کند.

*یزدرسا: آیا برای افرادی که محصولات خود را بیمه نکرده‌اند، تسهیلاتی در نظر گرفته‌اید؟

* حاتمی‌زاده: سیاست دولت برای حمایت از کشاورزان در این خصوص افزایش ضریب نفوذ بیمه است؛ و بدین منظور سیاست‌هایی را در نظر گرفته است؛ مثلاً در مورد پرداخت خسارت‌زدگی سیل سال گذشته، تسهیلات ارزان قیمت با بازپرداخت هفت‌ساله به خسارت‌دیدگان سیل در نظر گرفته و پرداخت شده است که کشاورزان برای بیمه محصولاتشان الزام شدند؛ البته نرخ بیمه‌نامه از مبلغ تسهیلات کسر می‌شود.

 * یزدرسا: در سال زراعی گذشته پرداخت خسارات سرمازدگی به کشاورزان استان یزد به چه میزان بوده است؟

* حاتمی‌زاده: مجموعاً ۱۵۰ میلیارد تومان در سال زراعی گذشته پرداخت غرامت به کشاورزان استان یزد که محصولات یا عوامل تولید را بیمه کرده بودند، پرداخت‌شده است.

این پرداخت‌ها در پنج بخش باغی، دام، طیور، زراعت و گیاهان دارویی انجام‌شده است؛ در بخش باغی ۱۲۸ میلیارد تومان، در بخش دام ۱۳ میلیارد تومان، در بخش طیور ۸ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان، در بخش زراعت یک میلیارد تومان و در بخش گیاهان دارویی که کمترین میزان پرداخت غرامت را به خود اختصاص داده است، مبلغ ۳۳ میلیون تومان غرامت پرداخت شده است. این پرداخت غرامات شامل خسارت سرمای بهاره گرمازدگی باغات غیر پسته بوده است.

البته غرامت گرمازدگی محصول پسته هنوز پرداخت نشده است؛ برآورد و بررسی‌ها صورت گرفته است؛ مبلغ بیمه‌نامه‌های جدید که برای کشاورزان صورت می‌گیرد، از همین غرامت کم شده و مابه‌التفاوت آن در اسرع وقت پرداخت خواهد شد.

*یزدرسا: برای سرمازدگی احتمالی پیش رو چه تدابیری‌اندیشیده‌اید؟

* حاتمی‌زاده: سرما برای بعضی از گیاهان چون نیاز سرمایی دارد، لازم و ضروری است. عمده خسارتی که کشاورزان متحمل می‌شوند، سرمای بهاره است که معمولاً از ۱۵ اسفند تا ۱۵ اردیبهشت، زمانی که درخت در حال بیدار شدن است، رخ می‌دهد.

اما در رابطه با اقدامات صورت گرفته برای پیشگیری از سرمازدگی، از پارسال طرح کنترل و پیشگیری از سرمازدگی با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز تخصصی پیشرو در این زمینه در استان‌های یزد، کرمان و فارس به‌صورت پایلوت اجرا شده است. در این طرح با آگاهی از این مطلب که تغذیه در طول حیات درخت باعث مقاوم شدن درخت در مقابل سرمازدگی می‌شود؛ درختان مورد تغذیه مناسب قرار می‌گیرند تا بتوانند در برابر گزند سرمازدگی دوام بیاورند که به این مجموعه اقدامات برای مقاومت گیاه در برابر سرمازدگی روش های غیرفعال می‌گویند.

 در روش فعال با استفاده از دیتالاگر‌ها و تری‌لاگر‌هایی که موجود داریم، زمان سرمازدگی برای هر منطقه اعلام می‌شود و پس‌ازآن اقدامات پیشگیری فعال آغاز می‌شود. 

همچنین برای اطلاع از زمان سرمازدگی و اقدامات پیشگیرانه، اکیپ‌های زنجیره اطلاع‌رسانی تشکیل شده است؛ در اکیپ‌های زنجیره اطلاع‌رسانی حدود ۸۰ نفر از همکاران ما در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، هواشناسی، باغبانی سازمان، مدیریت شهرستان‌ها و سایر ادارات ترویج جهاد کشاورزی حضور دارند که زمان دقیق سرما را به کشاورزان از طریق گروه‌هایی که کشاورزان عضو آن‌ها هستند، اطلاع‌رسانی می‌شود.

برای تعیین زمان وقوع سرمازدگی دستگاه‌ها و‌ایستگاه‌های دیتالاگر و همچنین تری‌لاگر فعال هستند؛ بر اساس اطلاعات رطوبت، دما و سرعت بادی که این دستگاه‌ها استخراج می‌شود، پیش‌بینی می‌شود که طی چه ساعتی از شبانه‌روز و در کدام منطقه سرما و حادث شدن سرمازدگی را پیش رو خواهیم داشت. بعد از اطلاع‌رسانی کشاورزان اقدامات لازم را برای جلوگیری از سرمازدگی محصولات انجام خواهند داد؛ البته این اقدامات وقتی صورت می‌گیرد که قطعاً و ۱۰۰ درصد قرار است سرمازدگی حادث شود.

*یزدرسا: روش‌های فعال مقابله با سرمازدگی چه آسیب‌ها و یا معایبی برای گیاه ممکن است داشته باشد؟

* حاتمی‌زاده: تبعات عدم توجه به زمان مناسب آتش‌افروزی، آلودگی محیط زیست، تحریک جوانه‌ها و تشدید سرمازدگی بر اثر بیدار کردن زودتر از موعد گیاه و ... است که توصیه می‌کنیم کشاورزان و باغداران هر منطقه در گروه خبری همان منطقه عضو شده و زمانی که کارشناسان ما زمان سرمازدگی قطعی را اعلام کردند، مجموعه اقدامات فعال و پیشگیرانه خود را انجام دهند.

*یزدرسا: چه تعداد دیتالاگر در استان یزد فعال هستند؟

* حاتمی‌زاده: چالشی که ما در استان یزد با آن مواجه هستیم، تعداد دیتالاگر‌ها است؛ چراکه در کل استان ۵۰ الی ۵۵ دیتالاگر وجود دارد. دیتالاگر‌ها پارامتر‌های هواشناسی را که روی سرمازدگی تأثیرگذار است را رصد کرده و اطلاع می‌دهند. این اطلاعات به گروه‌های تخصصی ارسال می‌شود و پارامتر‌ها باهم سنجیده و درنهایت به کشاورز اطلاع داده می‌شود که آیا سرمازدگی رخ می‌دهد یا خیر؛ ازاین‌رو باید ضمن همکاری کشاورزان، با افزایش تعداد دیتالاگر‌ها، نقاط کور استان را کاهش داد و با اطلاع‌رسانی به‌موقع از بروز سرمازدگی و خسارت ناشی از آن جلوگیری کنیم.

*یزدرسا: چرا دیتالاگر و تری‌لاگر خریداری نمی‌شود؟

* حاتمی‌زاده:  البته تری‌لاگر‌ها فقط سه پارامتر خیلی اساسی در مورد سرمازدگی را رصد می‌کنند؛ رطوبت، دما و سرعت باد و به همین خاطر نسبت به دیتالاگر‌ها قیمتی بسیار مناسب‌‌تر دارند. تری‌لاگر‌ها تا شعاع یک کیلومتری که تقریباً ۳۰۰ هکتار از اراضی می‌شود را تحت پوشش و رصد قرار می‌دهند و شرکت‌های فن‌آور و دانش‌بنیان موجود ضمن ارائه خدمات پس از فروش، مشاوره‌های فنی و زمان سرمازدگی احتمالی پیش رو را به کشاورزان متذکر می‌شوند. کشاورزان پیشرو برای دریافت اطلاعات تکمیلی می‌توانند به مدیریت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی مراجعه و از راهنمایی و مشاور همکاران ما در این خصوص استفاده کنند.

انتهای پیام/