احسان خادمی بهابادی در گفتگو با خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «یزد رسا»، با اشاره به ساز و کار فعال‌سازی مکانیسم ماشه گفت: مکانیزم ماشه در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ (برجام) پیش‌بینی شد طبق این ساز و کار، اگر ایران از تعهدات برجامی خود عدول می‌کرد، طرف‌های مقابل می‌توانستند روند بازگشت تحریم‌های بین‌المللی را فعال کنند اما باید توجه داشت که اولاً در همان دوران اجرای برجام، بخش عمده تحریم‌ها لغو نشد و حتی به گفته ولی‌الله سیف، رئیس وقت بانک مرکزی، عایدی ایران از برجام تقریباً هیچ بود ثانیاً در سال ۲۰۱۸ آمریکا به‌طور یک‌جانبه از برجام خارج شد و نه‌تنها تعهدی را اجرا نکرد بلکه صدها تحریم جدید علیه ایران وضع کرد بنابراین از منظر حقوق بین‌الملل، فعال‌سازی کنونی مکانیزم ماشه اقدامی کاملاً غیرقانونی است.

وی افزود:  حقوق بین‌الملل و نهادهای بین‌المللی در عمل کارکردی برای تضمین صلح و امنیت ندارند، مگر آنکه در خدمت منافع قدرت‌های بزرگ باشند و با قاطعیت می‌گویم حقوق بین‌الملل تنها زمانی معنا پیدا می‌کند که منافع قدرت‌های برتر را تأمین کند پیام دوم این است که کشورها برای تأمین امنیت خود نباید به نهادهای بین‌المللی تکیه کنند، بلکه باید اصل خودیاری را مبنا قرار دهند؛ یعنی از طریق تقویت قدرت سخت (مانند توان نظامی) و قدرت نرم (مانند انسجام اجتماعی) به ترکیبی از قدرت هوشمند دست یابند تا بقا و امنیت‌شان تضمین شود.

عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه یزد با اشاره با تاکید بر تبدیل تهدیدها بر فرصت‌ها تصریح کرد: تنها ابزار فشار دشمن علیه ایران، تحریم‌های اقتصادی است و راه مقابله با آن اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است یعنی حمایت از بنگاه‌های کوچک، تقویت کشاورزی به‌ویژه در مناطق مرزی و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و از سوی دیگر، دیپلماسی عمومی و فرهنگی با همسایگان حاشیه خلیج فارس، آسیای میانه و قفقاز می‌تواند بخش بزرگی از تحریم‌ها را خنثی کند. این منطقه با یک بازار حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیونی، اشتراکات تاریخی، مذهبی، فرهنگی و زبانی گسترده‌ای با ایران دارد اما سطح روابط اقتصادی ما با این کشورها بسیار پایین است فعال‌سازی ظرفیت‌های دیپلماسی عمومی می‌تواند این شکاف را جبران کند.

وی اذعان داشت: ایران نباید در برابر تحولات جهانی منفعل باشد و جنگ اوکراین نشان داد که شکاف میان قدرت‌ها می‌تواند فرصت‌هایی برای کشور ما ایجاد کند برای نمونه، در شرایط انزوای روسیه، ایران توانست بخشی از نیازهای خود مانند واردات گندم را تأمین کند و از افزایش قیمت نفت نیز سود ببرد علاوه بر این، حضور فعال در سازمان‌های بین‌المللی نظیر بریکس و شانگهای و گسترش روابط با کشورهایی چون چین و روسیه می‌تواند به خنثی‌سازی سیاست‌های تحریمی غرب کمک کند.

این کارشناس علوم سیاسی تأکید کرد: راه برون‌رفت از فشارهای ناشی از مکانیزم ماشه، اتکا به ظرفیت‌های داخلی، توسعه اقتصاد مقاومتی، گسترش دیپلماسی منطقه‌ای و حضور فعال در ترتیبات بین‌المللی است و تنها در این صورت تهدیدها می‌توانند به فرصت بدل شوند.

انتهای خبر/