نوشاد: مأموریت اصلی تشکل‌های دانشجویی در وهله اول و به صورت کلی با توجه به فعالیت‌ها، عضوگیری و اثرگذاری‌هایی که دارد تربیت نیروی تراز انقلاب اسلامی است و باید در طول فعالیت‌هایی که انجام می‌دهد بتواند ریل‌گذاری برای تربیت نیروی تراز انقلاب اسلامی را انجام دهد.

در نظام اسلامی امام به عنوان رهبر و پیشوا برای حرکت به سمت تحقق اهداف جامعه اسلامی در تراز آرمانی است و امت نیز پایه‌ها و حرکت دهنده نظام به سمت آن رشد اصلی است تا جامعه‌‌ای که مدنظر اسلام به عنوان حاکمیت خداست به نحو احسن در واقع ایجاد شود.

دانشجو قشر فرهیخته در این مقوله و در این لایه‌بندی یک حلقه میانی بین امام و امت است کسی که اندیشه اسلامی، راهبردها و خطوط و حدود و سقوط را از امام جامعه تفسیر کند و به صورت تبیینی به سمت مردم  نشر بدهد و باعث رشد سطح آگاهی سیاسی و دینی مردم شود.

طبیعتا وقتی یک حلقه میانی بخواهد در فضای نظام اسلامی باعث افزایش سطح آگاهی سیاسی و دینی مردم شود باید ابتدا خود به یک بلوغ فکری سیاسی و به نحو بالاتر تسلط بر مبانی اسلامی رسیده باشد و بتواند در هر زمان و مکانی خط فکری امام جامعه را بخواند  و پیدا کند و مسیر را درست طی کند تا بتواند به عنوان راهبان و کسی که چراغ دستش است مردم را به سمت درست حرکت دهد، اینکه دانشجویان به عنوان حلقه میانی نقش خود را درست ایفا کنند نکته مهمی است که مقام معظم رهبری در دیدارهای خود با دانشجویان بر آن تأکید دارند.

در بحث حلقه میانی نکته دیگری هم وجود دارد اینکه دانشجو باید بتواند در عرصه سیاسی، فرهنگی، اجتماعی در ظواهر جامعه نیز یک سری راهبردهای اسلامی مانند عدالتخواهی، بحث‌های اقتصادی، سیاسی را محقق کند نه به این جهت که ورود مستقیم کند و بتواند نظریه بدهد هرچند این هم ممکن است اما باید با مطالبه‌گری درست، مطالعه و آگاهی‌دادن به مردم بتواند زمینه یک جامعه عدالتخواه را رقم بزند.

با گریزی به مبحث فکری، مقام معظم رهبری در دیدار خود با دانشجویان در سال ۱۴۰۱ که بسیار مهم و راهبردی بود، فرمودند دانشجو دو بال علم و فکر دارد، اگر بال فکر را بتواند خوب تقویت کند به تبع آن بال علم هم در مسیر درستی قرار می‌گیرد؛ همان‌گونه که در زمان جنگ بین آمریکا و ژاپن، آمریکا به حدی از علم رسید که توانست به علم هسته‌ای دست پیدا کند اما با تفکر و جهان‌بینی غلطی که داشت با علم خود و با ساخت بمب هسته‌ای هزاران نفر را از بین ببرد و اما زمانی که فکر و مبانی فکری درست و در راستای دین باشد مسیر علم هم در جهت درست قرار می‌گیرد.

 رحیمی‌نژاد: از آنجا که دانشجو باید صدای جامعه باشد در این حوزه باید دردها و مشکلات مردم را به گوش مسئولان برساند که به عنوان حلقه‌های میانی بین حاکمیت و مردم وظیفه اوست، البته در این بین نباید فقط به گفتن دردها بپردازد بلکه باید با توجه به فرمایش و تأکید رهبری بر امر جهاد تبیین و امیدآفرینی باید در این عرصه که دشمن با امپراتوری قوی رسانه‌ای خود سعی در نا امیدی مردم از انقلاب اسلامی دارد با تلاش و مجاهدت‌های خود به بحث امید آفرینی بپردازد.

دانشجو دارای دو نقش ملی و منطقه‌ای و جهانی و بین‌المللی است که همین دو نقش است که باعث می‌شود در عرصه‌های بین‌الملل و اتفاقات آن حوزه واکنش داشته باشد. مثل جنگ 22 روزه غزه که جریان دانشجویی با مدد الهی و تلاش‌های وافر خود توانست این را به مسئله یک کشور و رسانه‌ها تبدیل کند  و در عرصه داخلی هم با مسئله‌یابی‌های دقیق از مردم سعی در حل مشکلات مردم داشته است مثل مسئله خصوصی‌سازی که در دهه 90 با تلاش تشکل‌های دانشجویی به عنوان مسئله اول کشور مطرح شد و این جریان توانست تعدادی زیادی از کارخانه‌هایی که با خصوصی‌سازی اشتباه به تعطیلی کشیده شده بودند را دوباره با پیگیری‌های متعدد از دولت احیا کنند . همچنین در همین سال گذشته جریان دانشجویی استان یزد با پیگیری مطالبات کارگری باعث شد تا کارگران به مطالبات به حق خود برسند.

 یزدرسا: جایگاه تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها چگونه است؟

پورمیرزایی: مهم‌ترین کارکرد دانشگاه تربیت مدیران آینده کشور است در واقع مهم‌ترین نقش دانشگاه تربیت مدیران و پیشبرندگان تحولات اجتماعی آینده کشور است و از دانشگاه چنین توقعی می‌رود، با این حال قاعدتا دانشگاه با این هدف فاصله دارد و یکی از که عرصه‌هایی که این هدف دانشگاه محقق می‌شود تشکل‌های دانشجویی است.

در تشکل‌های دانشجویی همزمان با تحصیل، جمعی تشکیل می‌شود که یک سری اهداف را پیگیری می‌کنند، اعضای تشکل دانشجویی نسبت به مسائل روز کشور و جامعه حساس هستند، آنها اهل  تحلیل و کنش هستند و نسبت به مسائل کشور و جهان اقدام می‌کنند و این باعث می‌شود دانشجو در دل زمان دانشجویی علاوه بر تحصیل، توانایی‌های بسزای دیگری نیز کسب کند. 

مهارت‌هایی که دانشجو در دل فعالیت‌های تشکیلاتی به دست می‌آورد، مطالعاتی که با اساتید و چهره‌هایی که پای درسشان می‌نشیند انجام می‌دهد، مشورت‌هایی که از شخصیت‌های مختلف می‌گیرد، دوره‌های مختلفی که شرکت می‌کند از جمله توانمندی‌های تشکیلاتی است که با حضور در تشکل‌های دانشجویی به دست می‌آید و این باعث می‌شود که  دانشگاه و دانشجو به هدف خودش و به تربیت مدیران کشور نزدیک شود.

نوشاد: در دانشگاه تشکل‌های مختلفی به جهت اسم و کارکرد وجود دارد اما هدف و مأموریت اصلی یکی است و قرار هست همه در آن مسیر حرکت کنیم و به یک نقطه برسیم که آن هم تربیت نیروی تراز انقلابی است با این حال شاید راهبردها متفاوت باشد یک تشکل در فضای قشر خاکستری و تأثیرگذاری روی آن بیشتر فعالیت می‌کند، یک تشکل روی مبانی فکری و بحث مطالعاتی بیشتر تمرکز کند و به تبع آن قالب‌ها، روش‌ها و شیوه‌ها متفاوت است.

تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه دو ‌بعد درونی و بیرونی دارند، بعد درونی که تشکل‌ها، نیروهای آنها و استحکام و ساختار درونی تشکل‌ها را تشکیل می‌دهد و بعد بیرونی که فضای بیرونی داد و اثرگذاری روی قشر عام دانشگاه و جامعه را شکل می‌دهد.

طبیعتا در بعد درونی وهله اول این است که تشکل‌ها بتوانند در حوزه فکر مبانی خود را تقویت کنند، استحکام ساختار داخلی خود را بالا ببرند و در سه حوزه معرفت، اخلاق و بصیرت به صورت عمده کار کنند و نیروهای خودشان را در این حوزه‌ها با آموزش‌ها، دوره‌ها و مطالعه کتب مشخص تقویت کنند و در بعد بیرونی نیز تشکل باید با تأثیرگذاری و کار جدی روی قشر خاکستری فرهنگ عمومی جامعه را به سمت دینی‌شدن و رشد جلو ببرد، تبیین در فضای جامعه و فرهنگ‌سازی در فضای دانشگاه را به‌درستی انجام دهند و بینش‌های فرهنگی سیاسی را رشد دهد.

همچنین در فضای مطالبه‌گری و عدالت‌خواهی در دانشگاه از مسئولان بخواهد تا پرکارتر باشند و در راستای اهداف انقلاب اسلامی درست کار کنند با این حال نقش اصلی همان توجه به بد درونی و بعد بیرونی تشکل است که اگر خوب اتفاق بیفتاد فضای سیاسی، فرهنگی جامعه و حتی دانشگاه نیز رشد و در مسیر درست حرکت می‌کند.

رحیمی‌نژاد: تشکل دانشجویی به عنوان یکی از مجموعه‌های اثرگذار در مدیریت فضای دانشگاه هستند که می‌توانند با فعالیت‌های مستمر در دانشگاه یک گفتمان‌سازی عمیق ایجاد کنند و به عبارتی فضا وجو دانشجویان را با کارهای خود مدیریت کنند.

تشکل‌ها به عنوان افراد اثرگذار و اگاه در دانشگاه شناخته شده و در عرصه‌های مختلف کمک حال دانشجویان و دانشگاه هستند و به عبارتی مقصر انفعال یک دانشگاه تشکل‌های آن دانشگاه هستند.

یزدرسا: ارتباط تشکل‌های دانشجویی با دولت را چگونه می بینید و تقویت این رابطه چه اهمیتی دارد؟

پورمیرزایی: در دولت فعلی نسبتا ارتباط خوبی با تشکل‌های دانشجویی برقرار است و مسئولان دولت ارتباط خوبی را با فضای دانشجویی دارند عمده مسئولان حداقل در سطح استان یزد همه از فعالان و ادوار سابق تشکل‌های دانشجویی هستند منتها لازم است این ارتباط سیستماتیک‌تر شود و ساز و کارهایی تعریف شود تا رابطه دولت و تشکل‌ها رابطه‌ای هدفمندتری شود. 

رهبری در دیدار با دانشجویان تأکید می‌کنند که مسئولان را به دانشگاه بیاورید و از آنها در خصوص امور مختلف کشور سؤال کنید، از طرفی به مسئولان و کارگزاران نظام هم توصیه می‌کنند که به فضای دانشگاه بیایند و با دانشجویان حرف بزنند. 

اگر دانشگاه قرار باشد که مسائل جامعه را حل کند لازم است مسائل را  بشناسد و مشکلات ر ا لمس کند و این نقش مسئولان است که به صورت شفاف مسائلی که پیش رو دارند را با جامعه دانشگاهی و به ویژه تشکل‌های دانشجویی مطرح کنند و تشکل‌های دانشجویی را به سمت فکر کردن به مسائل جامعه سوق دهند. 

مقام معظم رهبری در دیدار رمضانی با دانشجویان اشاره کردند تشکل‌های دانشجویی با مسائل کشور مماس شوند که یکی از این راه‌هکارها این است که مسئولان و کارگزاران کشور در دانشگاه‌ها بیشتر حاضر شوند و به سؤالات و چالش‌های ذهنی دانشجویان پاسخ دهند و دانشجویان را با واقعیت‌های جامعه نزدیک کنند. 

یکی از خصوصیات دانشجویان آرمان‌گرایی است و اگر آرمان‌گرایی با واقعیت جامعه فاصله زیادی داشته باشد برایند خوبی ندارد و این برایند واقعیت‌گرایی و آرمان‌گرایی می‌تواند اتفاق خوبی را در جامعه رقم بزند و نقش دولت نیز همین است و همیشه بر این باوریم که حضور مسئولان در دانشگاه و در جمع دانشجویان سرمایه‌گذاری برای آینده است اگر دانشجو با مسائل کشور آشنا شود چند سال دیگر که خود مدیر کشور می‌شود می‌تواند خیلی راحت‌تر برای حل مسائل تصمیم بگیرد و خود را از قبل برای حل مسائل کشور و چالش‌های واقعی جامعه آماده کرده است و این بک فرایند طبیعی برای تربیت مدیران آینده کشور است.

نوشاد: باید از پاسخ سوال اول وام بگیرم نه فقط ارتباط تشکل‌های دانشجویی با دولت بلکه ارتباط با دیگر قوا نیز اهمیت دارد، نکته این است که تشکل دانشجویی در باطن در بحث تربیت نیروی تراز انقلاب اسلامی و کادرسازی برای قوه مجریه و قوه مقننه و‌ قوه قضاییه فعالیت می‌کند، این نیروسازی نشاندهنده ارتباط مستقیم دارد با دولت و دیگر قوه‌هاست که نیروی ترازی که هم به جهت مبانی فکری درست قابل تایید است و هم به جهت اینکه مدیریت و حل مسئله و تخصص دارد تربیت می‌شود.

 نقش دیگری هم که تشکل‌ها می‌توانند داشته باشند در حوزه تبیین و مطالبه‌گری است، بحث تبیین به این معناست که تشکل‌های دانشجویی دستاوردهای دولت و دیگر قوا را برای مردم بازگو کنند که هر چه بتوانند این دستاوردها را خوب بیان کنند در امیدآفرینی در جامعه تأثیر بالایی دارد.

کمک به تشخیص مردم در برهه‌های مختلف نیز نقش دیگر تشکل‌های دانشجویی است، به عنوان نمونه در بحث انتخابات که یک موضوع اساسی است تشکل‌های دانشجویی می‌توانند با فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی قدرت تشخیص و بصیرت مردم را افزایش دهند.

در حوزه مطالبه‌گری و حل مسائل طبیعتا همانگونه که اسم آن مشخص هست تشکل دانشجویی باید بتواند با مطالبه‌گری درست و عدالت‌خواهی به جا و به موقع به حل مسائل در این حوزه تا حدی کمک کند، اگر اینگونه باشد ساختار چابک می‌شود و با مطالبه‌گری نظام اسلامی به سمتی دولتش دولت اسلامی باشد حرکت می‌کند.

نکته دیگر که در تشکل‌های دانشجویی از آن غافلیم این است که ما در خصوص مسائل کلیدی و مهم کشور بحث کنیم و سعی کنیم برای آن راهکار پیدا کنیم از این رو دانشجویان با مسائل مهم کشور از جمله مسائل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، بین‌المللی آشنا می‌شوند و با مسئولان مختلف در این زمینه صحبت می‌شود و با توجه به اطلاعات و توانایی‌های که وجود دارد راهکارها شناسایی و ارائه می‌شود.

 رسالت و نقش تشکل‌های دولتی اهمیت نقویت هر چه بیشتر ارتباط دولت با آنها را نشان می‌دهد، هر چه این ارتباط بیشتر باشد تاثیرگذاری تشکل‌ها نیز بیشتر خواهد بود.

هم اکنون شاهد وضعیت خوبی در این زمینه نیستیم انگار که رخوتی در فضای جنبش دانشجویی ایجاد شده است، تشکل‌های دانشجویی در دهه پیش فعالیت جدی داشتند اما اکنون بعد از اتفاقاتی از این فضا دور شده‌اند، به همین دلیل جا دارد با توجه به بیانات رهبری و راهبردهایی که مشخص کردند مطالعات داشته باشند و در حوزه‌های مختلف کار کنند به خصوص اینکه با مسائل مختلف کشور روبرو شوند و خود را در چالش بیندازند که بتوانند آن مسائل را حل کنند یا آمادگی‌ برای حل آنها داشته باشند.

رحیمی‌نژاد: یکی از موضوعات مورد تأکید همیشگی رهبر معظم انقلاب، تأثیرگذاری و نقش‌آفرینی جوانان و دانشجویان در سطح جامعه بوده است. تشکل‌های دانشجویی باید نقش حلقه‌های میانی بین حاکمیت و مردم را ایفا کنند و پلی میان مردم و مسئولان باشند تشکل‌های دانشجویی باید به وظیفه موذن بودن خود پایبند باشند و مطالبات مردم را به گوش دولت برساند از طرفی باید یک ارتباط صحیح با بدنه دولت وجود داشته باشد تا دانشجو از نقاط قوت و ضعف آگاه شود و متناسب با آن نقش امیدافرینی و تبیین دستاورد های دولت را انجام دهد. ارتباط صحیح بدین معناست که تشکل‌های دانشجویی تبدیل به پلی برای رسیدن به مقام و منصب در دولت نشوند. 

تشکل‌های دانشجویی باید با رویکرد و جدیت بیش‌تری به این موضوع توجه کنند و نیاز است برای ایفای نقش در این حلقه‌ها فعالیت‌هایشان نسبت به گذشته عمیق‌تر، گسترده‌تر و دارای اثرگذاری بیش‌تر شود. اگر تشکل‌های دانشجویی بتوانند بر نظام مسائل جامعه تمرکز کنند و نقش پل ارتباطی خودشان بین مسئولان و مردم را به خوبی ایفا کنند می توانند کمک مؤثری به پیشبرد اهداف انقلاب کنند.

یزدرسا: نقش تشکل‌های دانشجویی در دیگر عرصه‌ها از جمله مطالبه‌گری، پیگیری حقوق مردم و گفتمان‌سازی برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی چیست؟

پورمیرزایی: همانگونه که ذکر شد دانشجویان باید مسائل کشور را بدانند راه‌حل‌ها را احصا کنند و حل مسائل را مطالبه کنند، یک بخش مکمل مطالبه‌گری بحث گفتمان‌سازی است ما در برخی موارد نیاز داریم که مردم را با خود همراه کنیم چرا که بعضا راه‌حل‌هایی برای مسائل وجود دارد که اقبال مردم به آن راه حل‌ها نباشد و به نظر یکی از وظایف تشکل‌های دانشجویی باید این باشد که سعی کند مسائل و راه‌حل‌هایی که فکر می‌کنند درست است اما در جامعه اقبالی برای آن وجود دارد به گفتمان تبدیل کنند. 

برای نمونه اگر مسئله افزایش جمعیت و خطری که آینده کشور را تهدید می‌کند در نظر بگیریم، تشکل دانشجویی باید سعی کند با برنامه‌ها و تربیون‌هایی که در اختیار دارد و به راه می‌اندازد این مسئله را برای مردم تبیین کند و به یک گفتمان رایج بین مردم تبدیل شود تا مردم با این راهبرد همراه شوند و کمک کنند که کشور در زمینه جمعیت دچار بحران نشود. 

در مسائل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز همین است و در بسیاری موارد مسئولان در صدد حل چالش‌ها و مسائل هستند و دانشجویان و دانشگاه‌ها راه حل دارند اما شاید گرایش مردم به این راه حل نباشد یکی از وظایف تشکل‌های دانشجوی این است که با تبیین، گفتمان و با تریبون‌هایی که دارد مردم را همراه کند، مسئله را برای مردم تبیین کند و از مطالبه یک قشر نخبگانی به تبدیل به مطالبه عمومی  مردم تبدیل کند و این گفتمان را فراگیر کند. 

اگر می‌خواهیم مشکل کشور حل شود و به تمدن اسلامی برسیم، نکته‌ای که به آن معتقدیم این است که تمدن اسلامی وقتی محقق شود که نظام بتواند مسلائل کشور را پاسخ دهد، دانشگاه به عنوان پاسخ‌دهنده به مسائل کشور باید نقش خود را به خوبی ایفا کند و مسائلی که جامعه و کشور با آن روبروست را پیگیری کند و در واقع تشکل دانشجویی به عنوان حلقه میانی و به عنوان یک مکمل به کمک نظام بیاید و ان‌شاءالله مسائل کشور یک به یک حل شود.

رحیمی‌نژاد: یکی از وظایف تشکل‌های دانشجویی مطالبه‌گری و تلاش برای مبارزه با تبعیض و فساد است، دانشجو وظیفه دارد تا با مطالبه‌گری صحیح مسئولان را به چالش بکشد و بعضا مسئولان را از خواب غفلت بیدار کند. از طرفی یکی از نتایج مطالبه‌گری دانشجو این هست که مسئولان متوجه حضور دانشجو و دغدغه دانشجو می‌شود و سعی در بهترکردن رویه خود می‌کند.

در موضوع مطالبه‌گری باید به این نکته توجه کرد که وظیفه دانشجو فقط بیان مشکلات و به اصطلاح نق زدن نیست دانشجو باید عادلانه رفتار کند و مطالبه‌گری منطقی داشته باشد. البته این به معنای این نیست که دانشجو آرمان خواه نباشد بلکه ویژگی دانشجو آرمان‌خواهی است.

تاریخچه‌ جنبش دانشجویی در کشور نشان می‌دهد هرگاه جنبش دانشجویی نقش خود را به‌خوبی درک و ایفا کرده است، شاهد تحولات خوبی در جامعه بوده‌ایم. از ۱۶ آذر ۳۲ تا تسخیر لانه‌ی جاسوسی و انقلاب فرهنگی و در سال‌های اخیر هم مسئله‌ی عدالت‌خواهی، از مصادیقی است که جنبش دانشجویی در کسوت مطالبه‌گر، گفتمان‌ساز و بسیج‌کننده‌ی افکار عمومی، توانسته است به تغییرات کلیدی اجتماعی و سیاسی در کشور منتج شود.

انتهای پیام/